Լինում է, չի լինում՝ մի գյուղացի։ Այս գյուղացին մի օր վերցնում է իր մինուճար որդուն և տանում քաղաք՝ մի վաճառականի, մի սովդաքարի մոտ աշակերտ տալու։ Երկար ման գալուց հետո մտնում է մի հարուստ վաճառականի խանութ և ասում

― Պարո՛ն վաճառական, իմ որդուս աշակերտ չե՞ք վերցնի։

― Կվերցնեմ,― պատասխանում է վաճառականը։

― Քանի՞ տարով կվերցնեք։

― Տասը տարով։

― Տասը տարին մի մարդու կյանք է, ես արդեն ուժասպառ եմ եղել, ուզում եմ մի քանի տարուց հետո իմ որդու պտուղը ուտեմ, եթե կարելի է՝ երեք տարով վերցրեք։

― Ոչ, որ այդպես է՝ ութ տարով կվերցնեմ։

Վերջը հինգ տարով համաձայնում են, իսկ ռոճիկի մասին երկար խոսելուց հետո գյուղացին թողնում է վաճառականի խղճին, թե որքան որ կցանկանա վճարել հինգ տարուց հետո։

Անցնում է երկու-երեք տարի․ գյուղացու որդին շատ հմուտ գործակատար է դուրս գալիս՝ այնպես, որ բոլոր հարևանները շատ նախանձում են, որ այդ վաճառականն այսպիսի ճարպիկ գործակատար ունի, շատ են ցանկանում, որ այդ գյուղացու որդուն տանեն իրանց մոտ, չի հաջողվում, որդին ասում է, թե՝ իմ հոր խոսքը պետք է սրբությամբ կատարեմ, չնայած որ գրավոր պայման էլ չունին, որդին ազնիվ խոսքը գրավոր պայմանից ավելի է գերադասում։

Հինգ տարին որ լրանում է՝ գյուղից, մայրիկից նամակ է ստանում, թե. «Հայրդ մերձիմահ հիվանդ է, քո հաշիվներդ տիրոջդ հետ վերջացրու և եկ։ Փողի համար որքան որ կտա՝ չհակաճառես, որովհետև հայրդ քո վարձի համար թողել է տիրոջդ խղճին, որքան կտա՝ կվերցնես, շատ թե քիչ»։

Որդին շատ է տխրում այդ նամակի վրա և երկար մտածելուց հետո գնում է տիրոջ մոտ և ասում. «Մայրիկիցս նամակ եմ ստացել, թե՝ հայրդ մերձիմահ հիվանդ է, հաշիվներդ վերջացրու և ե՛կ»։

Վաճառականն առանց երկար մտածելու ասում է՝ գնա՛, ազատ ես։

Գործակատարը վրդովվում է, թե՝ պարո՛ն, բա ես հինգ տարի ծառայել եմ քեզ, թե ինչպես եմ ծառայել քեզ, այդ Աստված գիտե, վերև՝ Աստված, ներքև՝ դուք, հայրս մերձիմահ հիվանդ է, մեռնում է, իմ հաշիվս տվե՛ք գնամ։

— Ի՜նչ հաշիվ, ի՜նչ Աստված, քեզ ուտացրել, խմացրել և փեշակ եմ սովորեցրել, էլ ի՞նչ ես ուզում, քեզ ոչ մի կոպեկ չեմ տալ: որտեղ ուզում ես գնաց նա մտածեց որ գնա օտար երկիր գումար աշխատի գա հայրիկին բուժի բայց նա գումար չուներ գնաց հարուստ վաճառակին ասում գումար կտաս գնամ ոտար երկիր գումար աշխատեմ գամ որ հայրիկիս բուժեմ վաճառականը ստիպված գումար տվեվց եև տղան եկավ ուրիշ երկրից բուժի հայրիկին մահացել էր նա շատ տխրեց երկու տարի հոտո նա կին ունեցավ երեխաներ հետը իսկ հայրը վերևից նայեց ասեց ապրի իմ միակ վորդին:

1. Կատարե՛ք հաշվումները՝ կիրառելով խառը թվերով թվաբանական գործողությունների ընդհանուր կանոնը

3 ամբողջ 7/8 + 5 ամբողջ 3/4
3 7/8 + 5 3/4=8+   7+6/8=13/8=8 13/8=9 5/8

2 ամբողջ 5/9 + 11 ամբողջ 2/3
2 5/9+11 2/3=13+  5+6/9=13+  11/9=14 2/9

9 ամբողջ 2/5 – 8 ամբողջ 1/4
9 2/5-8 1/4=1+  8-5/20=1 3/20

6 ամբողջ 7/8 – 1 ամբողջ 1/5
6 7/8-1 1/5=5+  35-8/40=5 27/40

2. Կատարե՛ք գործողությունները խառը թվերով թվաբանական գործողությունների ընդհանուր կանոնով.

25 ամբողջ 4/7 + 31 ամբողջ 5/14
25 4/7 + 31 5/14=56+  8+5/14=56 13/14

37 ամբողջ 9/25 + 82 ամբողջ 7/20
37 9/25 + 82 7/20=119+ 36+35/100=119 71/100

23 ամբողջ 3/13 – 15 ամբողջ 25/26
23 3/13 — 15 25/26=22 16/13-15/25/26=7 7/26

45 ամբողջ 9/10 – 36 ամբողջ 9/10
45 9/10-36 9/10=9

3. Կատարե՛ք խառը թվերի գումարում առավել հարմար եղանակով.

37 ամբողջ 8/9 + 41 ամբողջ 5/6
37 8/9 + 41 5/6=78  48+45/54=78 93/54= 79 39/54

66 ամբողջ 13/24 + 72 ամբողջ 11/28
66 13/24 + 72 11/28=364+264/672=138  628/672=138 157/168

45 ամբողջ 7/12 + 63 ամբողջ 23/36
45 7/12 + 63 23/36=108  21+23/36=108  44/36=109  8/36=109  2/9

124 ամբողջ 1/2 + 328 ամբողջ 3/4
124 1/2+328 3/4=455  2+3/4=455 6/4

4. Կատարե՛ք խառը թվերի հանում առավել հարմար եղանակով.

8 ամբողջ 9/10 — 6 ամբողջ 2/5
8 9/10 – 6 2/5=2   9-4/10=2 5/10=2 1/2

4 ամբողջ 5/11 — 2 ամբողջ 3/10
4 5/11-2 3/10=2   50-33/110= 2 17/110

12 ամբողջ 25/36 – 9 ամբողջ 7/24
12 25/36-9 7/24=3  50+21/72=3 29/72

14 ամբողջ 7/12 – 6 ամբողջ 5/6
14 7/12-6 5/6=13 19/12-6 5/6=19-10/12=7 9/12

5. Երեք խառը թվերից առաջինը 8 ամբողջ 1/3 է: Եկրորդ թիվը 5 ամբողջ 5/6-ով մեծ է առաջինից, իսկ երրոդը 3 ամբողջ 1/4 –ով մեծ է երկրորդից: Գտե՛ք այդ թվերի գումարը:
   Լուծում ՝
   1)8 1/3+5 5/6=13 7/6

2)13 7/6+3 1/4=16 34/24
3)8 1/3+13 7/6+16 34/24=37 70/24=39 11/24

6. Եռանկյան կողմերի չափան արդյունքներն են՝ 3 ամբողջ 2/5 սմ, 4 ամբողջ 7/9 սմ և 5 ամբողջ 1/3 սմ:Ստուգե՛ք, որ եռնակյան ցանկացած երկու կողմերի երկարությունների գումարը մեծ է երրոդ կողմի երկարությունից:
   1)3 2/5+ 4 7/9=7 53/45=8 8/45
   Պարզ  է, որ 8 8/45  >  5 1/3
   3 2/5+5 1/3=8 11/15
   Պարզ  է, 8 11/15 > 4 7/9
7. Հաշվե՛ք