Դհավալմուքհը  երկու  ընկեր  ուներ,  որոնց  անչափ  սիրում  էր  և  ամեն  օր  այցելում  նրանց։  Առաջին  ընկերը  շատ  հարուստ  էր։  Ամեն  անգամ,  երթ  Դհավալմուքհը  այցելում  էր  նրան,  նստում  էին  համեղ  խորտիկներով  ու  քաղցրավենիքով  ծանրաբեռնված  ճոխ  սեղանի  շուրջ  և  ուրախ  զրուցում։  Երկրորդ  ընկերը  աղքատ  էր։  Նա  շատ  բան  չուներ  հյուրասիրելու,  բայց  միշտ  ուրախությամբ  էր  ընդունում  Դհավալմուքհին  և  նրա  հետ  կիսում  իր  վշտերն  ու  ուրախությունները։

Ընկերների  հետ  ունեցած  այդ  մտերմությունը  վերջապես  շարժեց  Դհավալմուքհի  կնոջ  հետաքրքրությունը։  Նա  շատ  էր  ցանկանում  իմանալ,  թե  ովքեր  են  նրանք,  և  խնդրեց  ամուսնուն՝  ծանոթացնել  նրանց  հետ։
Եվ  ահա  մի  օր  Դհավալմուքհը  կնոջն  իր  հետ  տարավ  ընկերների  մոտ։
—  Օ՜,  բարով,  բարով  եկաք,—  ողջունեց  նրանց  աոաջին  ընկերը։—  Համեցեք,  խնդրեմ։  Եվ  հյուրասիրեց  նրանց  ընտիր  թեյով  ու  համեղ  նախաճաշով։  Ընկերոջ  հյուրասիրությունը  մեծ  տպավորություն  թողեց  Դհավալմուքհի  կնոջ  վրա։
Հաջորդ  օրը  նրանք  այցելեցին  երկրորդ  ընկերոջը։  Նա  գրկաբաց  ընդունեց  հյուրերին  ու  թեև  ոչ  խմելու,  ոչ  էլ  ուտելու  բան  ուներ  նրանց  առաջարկելու,  բայց  շատ  լավ  ժամանակ  անցկացրին։
Երբ  տուն  էին  վերադառնում,  Դհավալմուքհի  կինը  միայն  առաջին  ընկերոջն  էր  գովաբանում։  Բայց  ամուսինն  ասաց.
—  Նա  լավ  ընկեր  է,  կասկած  չկա,  բայց  մյուսն  ավելի  լավն  է։
—  Ի՞նչ,  նա  նույնիսկ  մի  բաժակ  ջուր  չառաջարկեց  մեզ,—  զարմացած  ասաց  կինը։
—  Դրանով  չեն  դատում  ընկերոջը,—  ասաց  Դհավալմուքհը։—  Ինձ  թվում  է,  որ  երկրորդ  ընկերոջս  զգացմունքներն  ավելի  անկեղծ  են։
—  Իսկ  ես  էդ  կարծիքին  չեմ,—  համառեց  կինը։—  Համոզված  եմ,  որ  քո  առաջին  ընկերը  քեզ  ավելի  է  սիրում,  քան  երկրորդը։
Դհավալմուքհը  որոշ  ժամանակ  լուռ  մնաց,  ապա  ասաց.
—  Եթե  դու  իրոք  ուզում  ես  պարզել  ճշմարտությունը,  արի  փորձենք  նրանց։
Եվ  նա  ասաց  կնոջը,  թե  ինչպես  պետք  է  փորձեն  նրանց։
Հաջորդ  օրը,  ինչպես  որոշել  էին,  Դհավալմուքհի  կինը  գնաց  առաջին  ընկերոջ  մոտ  ու  տխուր  պատմեց,  որ  թագավորը  շատ  բարկացած  է  ամուսնու  վրա։  Չգիտեն՝  ինչ  անեն։  Ընկերը  ուսերը  վեր  քաշեց  ու  ասաց.
—  Շատ  եմ  ցավում,  բայց  ոչնչով  օգնել  չեմ  կարող։  Ո՞վ  կհամարձակվի  թագավորին  դեմ  գնալ։
Կինը  հուսահատ  դեմք  ընդունեց  ու  գնաց  երկրորդ  ընկերոջ  մոտ,  որը,  լսելով  նրան,  անմիջապես  վերցրեց  թուրն  ու  վահանը  և,  հավատացնելով,  որ  ամեն  ինչ  կանի  նրա  ամուսնուն  պաշտպանելու  համար,  գնաց  պալատ։
Բայց  ճանապարհին  Դհավալմուքհը  հանդիպեց  նրան  ու  ասաց.
—  Սիրելի  ընկեր,  մի՛  անհանգստանա,  թագավորը  ներեց  ինձ։  Տուն  գնանք։
Այսպիսով,  Դհավալմուքհի  կինը  համոզվեց,  որ  երկրորդ  ընկերն  իրոք  ճշմարիտ  ընկեր  է,  որովհետև  պատրաստ  էր  կռվելու  հանուն  ընկերոջ,  նույնիսկ  սեփական  կյանքը  վտանգի  ենթարկելով։

Կարինե Պետրոսյանի բլոգից

Կարդա՛ ստեղծագործությունը և կատարիր   առաջադրանքները:

1)  Հեքիաթում արտահայտված գաղափարն այն է, որ․

• ընկերոջը հյուրասիրելը կարևոր է
• միայն լավ ժամանակ անցկացնելով լավ ընկերներ չեն լինում
• ընկերոջը փորձելը լավ բան չէ
• կինը ամուսնու ամենաիմաստուն ընկերն է
• լավ ընկերը միշտ պատրաստ է օգնելու ընկերոջը
• լավ ընկեր լինել չի նշանակում իր մասին չմտածել։

2. Գրիր առաջին հատվածում ընդգծված բառերի հոմանիշները:

անչափ-անհաշիվ

հարուստ-Ունևոր

ճոխ -?

ուրախ-գոհ

աղքատ-չունևոր

վշտերն-?

3. Հավատու՞մ ես իսկական ընկերությանը:

Եթե ընկերտ հավատարիմ բարի և լավնե ապա այո իսկ եթե ոչ ապա ոչ չեմ հավատում:

ЧЕЛОВЕК ДОЛЖЕН БЫТЬ ИНТЕЛЛИГЕНТЕН

(По Д.С.Лихачеву)

    Человек должен быть интеллигентен! А если у него профессия не требует интеллигентности? А если он не смог получить образования: так сложились обстоятельства? А если интеллигентность сделает

его “белой вороной”* среди его сослуживцев, друзей, родных?

    Нет, нет и нет! Интеллигентность нужна при всех обстоятельствах. Она нужна и для окружающих, и для самого человека.

    Многие думают: интеллигентный человек — это тот, который много читал, получил хорошее образование, много путешествовал, знает много языков.

    А между тем можно иметь все это и быть неинтеллигентным, и можно ничем этим не обладать в большой степени, а быть все-таки внутренне интеллигентным человеком.

Образованность нельзя смешивать с интеллигентностью. Интеллигентность не только в знаниях, а в способностях к пониманию другого. Она проявляется в тысяче и тысяче мелочей: в умении уважительно спорить, вести себя скромно за столом, в умении незаметно (именно незаметно) помочь другому, беречь природу, не мусорить вокруг себя — не мусорить окурками или руганью, дурными идеями (это тоже мусор, и ещё какой).

Интеллигентность надо в себе развивать, тренировать, тренировать душевные силы, как тренируют и физические. А тренировка возможна и необходима в любых условиях.

Злобная и злая реакция, грубость и непонимание других — это признак душевной и духовной слабости, человеческой неспособности жить… Толкается в переполненном автобусе слабый и нервный человек… Ссорится с соседями — тоже человек, не умеющий жить… Не умеющий понять другого человека, вечно обижающийся на других — это тоже человек, обедняющий свою жизнь и мешающий жить другим.

Приветливость и доброта делают человека не только физически здоровым, но и красивым. Да, именно красивым.

Лицо человека, искажающееся злобой, становится безобразным. Долг человека — быть интеллигентным перед людьми и перед самим собой.

Дайте ответы на вопросы:

1. Что значить быть интеллигентным человеком?
   
   Интеллигентность это – скорее внутреннее чувство вести себя, уметь делать комплименты, помогать людям, и тому прочее.
2. Чем образованность отличается от интеллигентности?
   
   Человек может быть эрудированным, но не уметь вести себя, по этому они отличаются.
3. Что значит выражение «быть белой вороной»?
   
   Значит выделятся из общества.

Грамматический материал: Местоимения

Местоимение – это самостоятельная часть речи, которая не обозначает ни лицо, ни предмет, ни признак, ни количество, а указывает на них, напр. указывает на предмет/лицо, признак/характеристику, количество. Местоимения обладают грамматическими категориями рода, числа и падежа.

Выпишите из текста личные местоимения. Укажите их падеж и число.

Родная земля

Ровные ряды молодого сосняка тянулись от леса до самой дороги. Мы ехали по степи. Мелкие овражки пересекали её. Это наша родная земля. Цветёт она по весне красными тюльпанами, прорастает золотистым хлебом, зеленеет лесами. Радостно смотреть на эту красоту. Но вот заноет сердце. Ты встречаешь на пути заросший окоп или скромный солдатский обелиск. Много их стоит от Дона до Волги. Остановись и поклонись героям. Это благодаря им ты идёшь по цветущей земле.

С местоимениями составить предложения.Нас, нам, нами, вас, вам, вами, их, им, них, его, ему, ей, ее, тебя, тобой, тебе, меня, мной, собой, тех.

Спишите, вставляя подходящие предлоги. Определите падежи местоимений.

1) Егор сидел рядом со мной.
2) Ты всегда был строг ко мне.
3) Сердце ко мне сжалось.
4) Вникните во всё это хорошенько.
5) Все принялись хохотать со мною.
6) Вспомните обо мне.
7) Мелькнуло во мною моё детство.
8) Он славился во всём округе гостеприимством и радушием.
9) В темноте я больно ушибся обо что-то.

.Ո՞ր ֆիզիկական մեծությունն է կոչվում ճնշում:

Ճնշումը բնութագրում է 2 հպվող մարմինների փոխազդեցությունը և հավասար է հպման մակերևույթին ուղղահայաց ազդող ուժի հարաբերությանը մարմինների հպման մակերևույթի մակերեսին

p=F/S

2.Գրել ճնշումը   սահմանող  բանաձևը:

F=pS

3.Որո՞նք են ճնշման միավորները

P(պասկալ),կՊա,ՄՊա:

Տնային.

Սովորել.
Ատոմն ունի բարդ կառուցվածք, այն կազմված է դրական լիցքավորված միջուկից և նրա շուրջը գտնվող բացասական լիցք ունեցող էլեկտրոններից: Միջուկն իր հերթին կազմված է դրական լիցք ունեցող մասնիկներից և լիցք չունեցող ` նեյտրոններից: 

Քիմիական   կապը փոխազդեցություն է էլեկտրոնների և միջուկների միջև, 
որը հանգեցնում է մոլեկուլում ատոմների միացմանը: Ներկայումս հիմնականում դասակարգվում ենք կովալենտային,իոնային և մետաղային կապեր: 

Կովալենտային կապ առաջանում է ոչ մետաղների ատոմների միջև:

Իոնային կապ առաջանում է մետաղների և ոչ մետաղների ատոմների միջև:

Մետաղական կապ առաջանում է մետաղական պարզ նյութերում և համաձուլվածքներում։

Հարցեր

1. Հետևյալ շարքից՝ Fe, H2O, FeO, O2, FeCl3, HCl ընտրի՛ր մետաղական կապով և իոնային կապով նյութերի բանաձևերը: Հաշվեք նյութերի հարաբերական մոլեկուլային զանգվածները:

1. Fe – մետաղական կապ Mr = 1 * 56 = 56H₂O – կովալենտային կապ Mr = (2 * 1) + (1 * 16) = 18FeO – իոնային կապ Mr = (1 * 56) + (1 * 16) = 72O₂ – կովալենտային կապ Mr = 16 * 2 = 32FeCl₃ – իոնային կապ (1 * 56) + (3 * 36) = 164HCl – կովալենտային կապ = (1 * 1) + (1 * 36) =37

1. Ի՞նչ է ցույց տալիս պարբերական համակարգում տարրի կարգաթիվը:

Կարգաթիվը ցույց է տալիս տվյալ տարի որնե երկրորդ տարբերակը աղյուսակում համել ցույց է տալիս էլէկտրոնների և պրոտորնների թիվը։

1. Լրացրու բացթողումները. Արծաթի ատոմը ունի 47 էլեկտրոն, պրոտոն 61 և 47 նեյտրոն:

1. Երկկենցաղները արտաքին կառուցվածքի ինչ առանձահատկություններ գիտեք

Երկկենցաղների արտաքին տեսքի առանձնահատկություններից է իրենց մաշկը։ Երկկենցաղների մաշկը մերկ է, զուրկ է թեփուկներից: Սակայն դրա փոխարեն այն հարուստ է լորձ արտադրող գեղձերով ու շատ անգամ այդ լորձը նույնիսկ թունավոր է:

1. Ներկայացնել Հայաստանում հանդիպող երկկենցաղներին

Հայաստանում կան բավականին շատ երկկենցաղներ, ավելի քան 53 տեսակ։ Դրանց մեջ են մտնում իսկական մողեսներ, սափրագլուխներ, իժեր, ցամաքային կրիաներ և ուրիշները:

1. Ինչպե՞ս են բազմանում երկկենցաղները

Իրենք բազմանում են սեռական ձևով արտաքին բեղմնավորմամբ։ Իրենց մոտ լավ է արտահայտված սեռական դեմոֆրիզմը, էգերը ավելի մեծ են, իսկ արունները փոքր, բայց ավելի գունավոր ու նաև ունեն հատուկ օրգաններ էգերին գրավելու համար՝ ռեզոնատորներ։ 

1. Спишите, вставляя пропущенные буквы.

Загар, касается, положение, заблестел, горелый, блистательное, полагаться, выращенные, зорька, продирается, коснуться, прорастать, угар, зарево, вычитание, загорелый, разбираться, соберу, зажигание, прикосновение, , озарить, пробираюсь, касательная.

Выпишите из предложенных словосочетаний только те, где в словах пишется буква О.

Обгоревшая свечка, внезапное озарение, антипригарное покрытие, мамино прикосновение, увидеть зарянку, ранние зари, огарок свечи, докоснуться до руки, пригоревший ужин, гореть на плите, зарево от пожара, начертить касательную, коснется многих, касательно данного вопроса.

Найдите в данном тексте числительные и выпишите их.

Трое мальчиков путешествовали на двухпалубном корабле по Черному морю с бабушкой и дедушкой. Мальчики были тройняшками. Они закончили шестой класс на «четвёрки» и «пятёрки», путешествие было наградой за успешное окончание учебного года. А в Новосибирске в квартире на четвёртом этаже остались родители и пятилетняя сестрёнка, которая очень любит кататься на трёхколесном велосипеде. Во время путешествия они побывали в семи городах, увидели двенадцать видов птиц.

Трое, двухпалубном, тройняшками, шестой, «четвёрки» и «пятёрки», четвёртом, пятилетняя, трёхколесном, семи, двенадцать.

1. Объясни значение фразеологизма одним словом:
   1. кот наплакал – чрезвычайно малом количестве чего-то
   2. без году неделя – короткое время (неделю) подготовки к свадьбе после сватовства, обычно в богатых семьях.
   3. в двух словах – коротко, ясно
   4. в мгновение ока – очень быстро
   5. во весь голос – очень громко
   6. во весь дух – сильно, со всей силы, стремительно
   7. выбиться из сил – устать
   8. делать из мухи слона – преувеличивать

սահիկաշար անասնապահության մասին

Անասնապահությունը գյուղատնտեսության կարևորագույն ճյուղերից մեկն է: Այն ծագել է շատ հին ժամանակներում` վայրի կենդանիների ընտելացմամբ:Անասնապահությունը բուսաբուծության նման նույնպես տարածված է բնակեցված ցամաքի գրեթե բոլոր մասերում: 
Աշխարհում անասնապահության տեղաբաշխումը պայմանավորված է կերային բազայով` կերի առկայությամբ, բնակչության և արդյունաբերության պահանջարկով:
Անասնապահական մթերքի հիմնական մասը տալիս են բարեխառն գոտու երկրները:

Անասնապահության առաջատար ճյուղը խոշոր եղջերավոր անասնապահությունն է: Խոշոր եղջերավոր անասուններ (1,5 մլրդ գլուխ) բուծում են աշխարհի բոլոր շրջաններում և ստանում են մարդկությանն անհրաժեշտ գրեթե ամբողջ կաթը և մսի ավելի քան 1/3—­ը: 

Աշխարհում նրա տեղաբաշխումը համեմատաբար հավասարաչափ է, բայց զարգացման ուղղությունները և մթերատվության մակարդակն ամենուրեք միատեսակ չեն:

չխարաբուծությունը  (1,1 մլրդ գլուխ) զարգանում է մերձարևադարձային և արևադարձային կիսաանապատների ու անապատների համեմատաբար աղքատիկ բուսածածկ ունեցող տարածքներում և երկրագնդի լեռնային շրջաններում: Ոչխարաբուծության հիմնական արտադրանքը միսն ու բուրդն են:

Աշխարհում ոչխարաբուծության խոշորագույն մարզերը Չինաստանի և Ավստրալիայի անապատային և կիսաանապատային շրջաններն են, որտեղ ոչխարների բազմաքանակ հոտերը շուրջ տարին դրսում են և օգտվում են բնական արոտներից: Իրանում, Աֆղանստանում, Թուրքիայում զարգացած է երկար և որակյալ բուրդ` մոհայր տվող այծերի բուծումը: Այծերը գլխաքանակով (0,9 մլրդ գլուխ) զիջում են ոչխարներին:

Անասնապահության ենթաճյուղերը

Անասնապահության ենթաճյուղերը	Նկարներ
խոշոր եղջերավոր անասնապահություն
մանր եղջերավոր անասնապահություն
տավարաբուծություն
ոչխարաբուծություն
այծաբուծություն
խոզաբուծություն
թռչնաբուծություն
ջայլամաբուծություն
գազանաբուծություն
ձիաբուծություն
ձկնաբուծություն
յակաբուծություն
մեղվաբուծություն
ուղտաբուծություն
ճագարաբուծություն
եղջերվաբուծություն
շերամապահություն
շնաբուծություն

2.Ներկայացնել իմաստը

Հովանես շիրազը ղոսում է իր երկրի մասին պատերազմի թե վոնց մեր զինվորնորը կռիվ արեցին մահացան ու թե վոնց թողեցին մեր երկիրը անընկեր:

Հատված «Հայոց Դանթեականը» պոեմից

… Անվրդով մարդիկ, անխռով ազգեր,
Ինչո՞ւ իմ ազգին թողիք անընկեր:
Այս եղեռնապիղծ օրերում գայիք
Գեթ մի մանուկի աչքով մեկ լայիք:
Ով հարավուհիք, ով հյուսիսուհիք,
Գոնե անեծքի շուրթով խոսեիք:
… Ազգեր, թե Հայոց այս Եղեռնը մեծ
Ձեր մեկնումեկին խոշտանգեր հանկարծ,
Իմ սիրտը՝ որպես Հայոց բանաստեղծ
Չէր լռի ձեզ պես:
Պիտի մռնչար այսպես ահագնած,
Մի ազգ խոցվելիս ես կդառնայի
Մի նոր զանգահար:
Ես կզանգեի բոլոր բյուր զանգերն
Հայոց վանքերի,
Թե որ տեսնեի բլուրվելն այսպես
Ձեր խեղճ գանգերի:
Թե ձեր մանուկներն իմոնցի նման
Մորթվեին անվերջ,
Ես կթքեի անգամ
Երկնքի բյուր աչքերի մեջ:
Թե ձեր մայրերն իմոնցի նման
Կախաղանվեին,
Կկայծակեի ժանտ ոսոխների
Անմայր աչքերին:
Թե ձեր ծերուկներն իմոնցի նման
Թաղվեին կենդան,
Ես թաղողներին պիտի թաղեի,
Ո՜վ մահազնդան:
Օրրոցքի դեմ ելնող զորքի դեմ
Զորք կհանեի,
Ցեղասպանին ողջ հողագնդից դուրս կվանեի,
Որ ոչ մի ազգի ոչ մի մատն անգամ
Ոչ մի թրով էլ չընկներ Հայոց պես:
Ո՜վ լռած ազգեր, նզովում եմ ձեզ:
Ոչ մի ազգի մահ ես չեմ ուզենա,
Եթե նա Հայոց մահը չուզենա:
Օհ, քրիստոնյա անՀիսուս ազգեր,
Ամոթ ձեզ:
Ամոթ, որ քար լռեցիք
Ու լռում եք դեռ՝ իբրև անծանոթ:
Դուք սուտ քուն տված աղվեսի հոտի նման էիք լուռ,
Երբ թրատվում էր իմ ժողովուրդը:
Էլ ո՞ւր է մարդը՝ այն էլ ստեղծված
Աստծո պատկերով:
Ով լիրբ լռություն, որ լռում ես դեռ,
Հյուսիսն՝ իր հավերժ սառույցների պես,
Հարավն՝ իր լուսնի մահիկի նման,
Արևելքն՝ ինչպես իր ծուխը ղեյլանի,
Արևմուտքն՝ ինչպես պոռնիկ անսահման:
Այնինչ, ով աշխարհ, թե քո լրբենի այս չորս բերանով
Գոռայիր մի հեղ,
Պատյան կփախչեր սուրը սուլթանի,
Չէր հորդա այսքան արյուն խելահեղ:
Ով ժանտ մարդկություն, վիշապ օձաքիստ,
Դահիճ լռություն, քած դու անտարբեր,
Ո՞նց էիր հացդ կուլ տալիս հանգիստ,
Երբ մի ողջ ազգ էր գլխատվում անտեր:
Վիշտ չկիսողի վիշտը չեն կիսում,
Վշտով եմ ասում:
Այսօր մեզ հասավ ձեռքով անասնի,
Վաղը, իմացե՛ք, ձեզ պիտի հասնի,
Վիշտ չկիսածը վիշտ պիտի տեսնի: