Դիտարկենք տասնորդական կոտորակի դիրքային գրառման երեք դեպք։
I դեպք Դիտարկենք այնպիսի տասնորդական կոտորակներ, որոնց համարիչում թվանշանների քանակն ավելին է, քան հայտարարում, կամ հավասար է նրան։ Համարիչում ստորակետով աջից անջատենք այնքան թվանշան, քանի զրո որ կա հայտարարում։ Ստացված գրառումը կլինի այդ տասնորդական կոտորակի դիրքային գրառումը։ Օրինակ՝ 822/10=82,2 56/10=5,6
II դեպք Այն դեպքում, երբ համարիչի թվանշանների քանակն ավելի փոքր է, քան հայտարարինը, պետք է, համարիչին ձախից զրոներ կցագրելով, հավասարեցնել այդ քանակները, իսկ հետո վարվել այնպես, ինչպես նախորդ օրինակներում։ Տեսե՛ք, թե ինչպես է այդ արվում 25/100=025/100=0,25 36/1000=0,036
III դեպք Եթե տասնորդական կոտորակի դիրքային գրառման մեջ ստորակետից հետո միայն 0-ներ են, ապա տասնորդական կոտորակը ամբողջ թիվ է։ Այդ պատճառով նման դեպքերում ստորակետը և նրանից հետո եղած զրոները սովորաբար չեն գրվում։ Օրինակ՝5000/100 կոտորակը գրվում է պարզապես 50 և ոչ թե 50,00։
Առաջադրանքներ։ Կարդա վերը նշված տեսական մասը, երեք դեպքերը։1.Յուրաքանչյուր դեպքի համար գրիր գոնե տաս օրինակ։ Տասնորդական կոտորակը գրիր դիրքային գրառումով: Օրինակ՝ 412/10=41,2
Մենք ընկալում ենք տարբեր ձայներ՝ առվակների կարկաչը, տերևների սվսվոցը, մարդկանց և երաժշտական գործիքների ձայները: Ձայնի աղբյուր են տարբեր մարմինների կամ նրանց որոշ մասերի տատանումները: Մինչև 17 Հց հաճախությամբ տատանումների առաջացրած ձայնը կոչվում է ինֆրաձայն, իսկ 20 հազար հերցից բարձր հաճախությամբ տատանումների առաջացրած ձայնը՝ ուլտրաձայն (գերձայն): Մարդու ականջը որպես ձայն ընկալում է միայն այն տատանումները, որոնց հաճախությունն ընկած է 16-20000 հերցի սահմաններում: Այդպիսի տատանումները կոչվում են լսելի (ակուստիկ) տատանումներ:
Մարդիկ և կենդանիները շրջապատի մասին տեղեկատվություն ստանում են ոչ միայն տեսողության, այլ նաև լսողության միջոցով: Աշխարհը լի է տարատեսակ ձայներով:
Օրինակ՝ Մենք լսում ենք մարդկանց ձայնը, թռչունների ծլվլոցը, միջատների տզզոցը, երաժշտական նվագարանների ձայները, մեքենաների աղմուկը, ամպերի որոտը և այլն: Համարյա բոլոր կենդանիներն օժտված են ձայն արձակելու և շրջապատից ձայներ ընկալելու ունակությամբ։ Ի տարբերություն կենդանիների` մարդը կարողանում է խոսել, ինչը եզակի հնարավորություն է ստեղծում մարդկանց` հաղորդակցվելու միմյանց հետ: Դիտումները ցույց են տալիս, որ ձայնի առաջացումը սերտորեն կապված է տատանումների հետ: Ձայնի աղբյուր են տարբեր արմինների կամ նրանց մասերի տատանումները։ Նվագարանի լարը սովորական պայմաններում ձայն չի արձակում, սակայն բավական է ստիպել, որ լարը տատանվի, և մենք անմիջապես ձայն ենք լսում: Որոշակի հաճախության մաքուր ձայն կարելի է ստանալ կամերտոն կոչվող սարքի միջոցով: Կամերտոնի արձակած ձայնը պայմանավորված է տատանումներով, որոնք առաջանում են այդ սարքին մուրճով հարվածելիս:
Օրինակ՝ Մեղվի կամ մոծակի արձակած ձայնը պայմանավորված է նրանց թևիկների տատանումներով, մարդու ձայնը` ձայնալարերի տատանումներով և այլն: Ձայնը բնութագրվում է տատանումների հաճախությամբ: Հաճախությունը մեկ վայրկյանում կատարվող տատանումների թիվն է, չափվում է հերցերով (1 Հց): Ոչ բոլոր տատանումներն են լսելի մարդուն: Մարդու ականջը որպես ձայն ընկալում է այն տատանումները, որոնց հաճախությունն ընկած է 16-ից մինչև 20000 Հց տիրույթում: 16-ից մինչև 20000 Հց տիրույթի տատանումները կոչվում են լսելի (ակուստիկ) տատանումներ։ 16 Հց-ից փոքր հաճախությամբ ձայնն անվանում են ենթաձայն, իսկ 20000 Հց-ից մեծ հաճախությամբ ձայնը` անդրաձայն:
Ենթաձայնը և անդրաձայնը մարդու ականջը չի ընկալում:
Հարցեր՝ 1. Ինչպե՞ս է առաջանում ձայնը: Նկարագրե՛ք ձայնի առաջացման որևէ օրինակ:
Ձայնը Մարմինների կամ նրանց վորևե մասի
2. Մատը թեթևակի հպե՛ք ձեր կոկորդին և խոսե՛ք: Նկարագրե՛ք, թե ինչ եք զգում այդ պահին:
Ոդը շուտ է պրծնում
3. Որսորդները իրենց ականջը հաճախ հպում են հողին: Ինչու՞:
Այդպես նրանք զգում են որսի մոտենալը։
4. Մատիտով հարվածե՛ք ապակե բաժակին և նրա շուրթին հպե՛ք թելից կախված թեթև գնդիկը: Ի՞նչ եք լսում և տեսնում:
Գտնե՛լ մեկ արմատ և երկու ածանց ունեցող բառերը (բառի մեջ կարող է լինել նաև հոդակապ)։ Կազմե՛լ նախադասություններ՝ գործածելով այդ բառերը։ Լուսանկարչական, տեսականորեն, գրահրատարակչական, հացթուխ, ծովեզրյա, դարբնություն, բարեհամբույր, ատաղձագործ, մանրանկարչություն, հրուշակագործ, վերաբաշխում, գիտականորեն, անօգնական, բազմություն, տգիտություն:
1․Տեսականորեն նրա կատարած քայլերը ճիշտ էին, սակայն դրանք չարդարացրին սպասելիքները։
2․ Մեզ տրված առաջադրանքը՝ ծավալուն լինելու պատճառով, վերաբաշխվեց մի քանի խմբի միջև։
3․ Նրանց հաջողվեց գիտականորեն ապացուցել իրենց առջև դրված խնդիրը։
4․ Բարեսիրտ աղջնակը չկարողացավ անտարբեր անցնել փոքրիկ և անօգնական ձագերի կողքով և օգնեց նրանց։
5․ Այսպիսի պատերազմային իրավիճակներում չի կարելի ցուցաբերել տգիտություն և հրապարակել չհաստատված ինֆորմացիա։
2. Գտնե՛լ մեկ արմատից և մեկ ածանցից կազմված բառերը: Հայեցակարգ, մետաղյա, բացառիկ, ասեղնագործություն, հաշվեկշիռ, որսորդ, պողպատե, ձուլակաղապար, հնություն, ժամանակահատված, արժեիջեցում, նվիրում, միջազգային, գունեղ, իրականություն, ընդհանրացում, հարթակ, խտրականություն, մեղմորեն, միջնակարգ, շարժուն, ներգաղթյալ, մենաշնորհ, միջուկ, բուսականություն։
3. Առանձին սյունակներով դուրս գրե՛լ նախածանց, վերջածանց, ինչպես նաև թե՛ նախածանց, թե՛ վերջածանց ունեցող բառերը։
Հին Հռոմ (լատ.՝ Roma antiqua, կարգախոսը՝ «Senatus Populus Que Romanus», հապավմամբ՝ «S.P.Q.R.», թարգմանվում է որպես «Հին Հռոմի Սենատ և Ժողովուրդ»), հռոմեական քաղաքակրթության ընդհանուր անվանում, որը տևել է մ․թ․ա․ 8-րդ դարում նույնանուն քաղաքի հիմնադրումից մինչև Արևմտյան Հռոմեական կայսրության անկումն ընկած ժամանակաշրջանը՝ բաժանվելով երեք հիմնական շրջափուլերի՝ թագավորական (մ․թ․ա․ 753 -509),
2․ Որտե՞ղ էր գտնվում Հռոմը և ո՞վ էր այն հիմնադրել։
Հռոմ[1] (իտալերեն՝ Roma), Իտալիայի մայրաքաղաք, Լացիո մարզի վարչական կենտրոն։ 1,285 քմ2 տարածքում 2,9 միլիոն բնակչությամբ այն նաև երկրի ամենամեծ և ամենախիտ բնակեցված համայնքն է։ Հռոմ քաղաքի ընդհանուր բնակչությունը կազմում է 4,3 միլիոն[2]։ Այն գտնվում է Իտալական թերակղզու արևմտյան հատվածում, Լացիոյի շրջանում, Տիբեր գետի ափին։ Հռոմում է գտնվում Վատիկան քաղաք-պետությունը՝ միակ պետությունը, որը գտնվում է քաղաքի սահմաններում։ Այս պատճառ
3․ Ներկայացրե՛ք վաղ պատմական Հռոմի կառավարման համակարգը։
Հռոմ[1] (իտալերեն՝ Roma), Իտալիայի մայրաքաղաք, Լացիո մարզի վարչական կենտրոն։ 1,285 քմ2 տարածքում 2,9 միլիոն բնակչությամբ այն նաև երկրի ամենամեծ և ամենախիտ բնակեցված համայնքն է։ Հռոմ քաղաքի ընդհանուր բնակչությունը կազմում է 4,3 միլիոն[2]։ Այն գտնվում է Իտալական թերակղզու արևմտյան հատվածում, Լացիոյի շրջանում, Տիբեր գետի ափին։ Հռոմում է գտնվում Վատիկան քաղաք-պետությունը՝ միակ պետությունը, որը գտնվում է քաղաքի սահմաններում։ Այս պատճառ
Համարյա բոլոր կենդանիներն օժտված են լսողությամբ: Այն առավել զարգացած է կաթնասունների և թռչունների մոտ, որոնք ունեն լսողության հատուկ օրգան՝ ականջ: Անողնաշար կենդանիներից լսողության զարգացած օրգաններ ունեն միայն միջատները: Կենդանիները ոչ միայն ընկալում են ձայները, այլև իրենք են ձայն արձակում: Ցամաքային ողնաշարավոր կենդանիների շնչառական համակարգի մի մասը փոխակերպվում է ձայնային ապարատի: Առավել զարգացած ձայնային ապարատ ունի մարդը; Մարդու ականջը բացառիկ զգայություն ունեցող բարդ լսողական օրգան է: Որոշ մարդիկ կարող են լսել նույնիսկ ծառից ցած ընկնող տերևի ձայնը:
Բնությունը հարուստ է իր ձայներով: Շատ կենդանիներին և մարդուն բնորոշ է ձայն արձակելու, ինչպես նաև լսելու ունակությունը: Դա ծառայում է նրանց հաղորդակցվելուն, նպաստում նրանց պաշտպանվելուն և շրջակա միջավայրին հարմարվելուն:
Լսողությունը մեծ դեր ունի մեզանում գեղեցիկի զգացումը զարգացնելու համար: Լավ երաժշտությունը, գեղարվեստական խոսքն ավելի հարուստ են դարձնում շրջակա աշխարհի մեր ընկալումը:
Համարյա բոլոր կենդանիներն օժտված են լսողությամբ։
Կենդանիները ձայնն ընկալում են հատուկ օրգանով:
Առավել զարգացած է կաթնասունների և թռչունների լսողությունը, որոնք ունեն լսողության հատուկ օրգան՝ ականջ։ Անողնաշար կենդանիներից լսողության զարգացած օրգաններ ունեն միայն միջատները։
Տարբեր կենդանիներ զգայուն են տարբեր ձայների նկատմամբ։
Մեդուզան ընկալում է ծովի ալիքների արձակած ենթաձայները և փոթորիկ սկսվելուց մի քանի ժամ առաջ հեռանում է ափից:
Օրինակ
Փղերն իրար հետ հաղորդակցվում են ենթաձայների միջոցով։ Դելֆինները, չղջիկները, կետերն արձակում և լսում են անդրաձայները։
Շատ գիշերային գիշատիչներ մթության պայմաններում որսում են իրենց զոհին լսողությամբ:
Չղջիկը համարյա զուրկ է տեսողությունից։ Թռիչքի ժամանակ, անընդհատ արձակելով և հետ ընդունելով անդրարաձայներ, չղջիկը ոչ միայն խուսափում է արգելքներին բախվելուց, այլև անսխալ «նկատում» և որսում է մանր մժեղներ։
Շները նույնպես լսում են անդրաձայնը։
Օրինակ՝ հարկ եղած դեպքերում հետախույզները ծառայողական շներին անհրաժեշտ հրամանները տալիս են անդրաձայնով, որը շրջապատի մարդկանց համար մնում է աննկատ:
Կենդանիները ոչ միայն ընկալում են ձայները, այլև կարող են իրենք ձայն արձակել։
Ցամաքային ողնաշարավոր կենդանիների շնչառական համակարգի մի մասը փոխակերպվել է ձայնային ապարատի։
Առավել զարգացած ձայնային ապարատ ունի մարդը։ Մարդու ամենից զարմանալի հատկությունը խոսելու կարողությունն է։ Խոսքով մարդիկ հաղորդակցվում են իրար հետ և փոխանակում իրենց մտքերը։ Դա շատ բարդ երևույթ է, որն իրագործվում է զարգացած գլխուղեղի միջոցով:
Հարցեր
Ի՞նչ կառուցվածք ունի մարդու ականջը:
Ականջ, լսողության և հավասարակշռությանօրգան, որի միջոցով ընկալվում են ձայնային ազդանշանները և այնպիսի գրգիռներ, որոնք առաջանում են մարմնի դիրքի փոփոխության ժամանակ։ Կաթնասունների ականջների կառուցվածքը գրեթե միանման
Ինչպե՞ս է աղմուկն ազդում մարդու օրգանիզմի վրա:
Աղմուկ, մարդու օրգանիզմի վրա վնասակար ազդող ձայներ, որոնք խանգարում են նրա աշխատանքն ու հանգիստը։ Ձայնը, որպես ֆիզիկական երևույթ, առաձգական միջավայրում ընթացող ալիքային շարժում է, որն առաջանում է տատանողական շարժումներից և ընկալվում մարդու ու կենդանիների լսողության օրգաններով։
Ինչպե՞ս են պայքարում աղմուկի դեմ:
Ձայներն առաջանում են տատանումներից: Դրանք մեր ականջներին հասնում են ալիքներով: Ձայները լինում են բարձր ու ցածր, ուժգին ու թույլ: Շատ բարձր հաճախությամբ ձայները մեր ականջը չի ընկալում: Չափազանց ուժգին ձայները կարող են վնասել լսողությունը:
Кто из вас хотел бы отправиться в кругосветное путешествие?
Правда. что путешествия открывают человеку красоту земли?
А что вам известно о великих путешественниках и мореплавателях?
2.Прочитайте текст
Персидский поэт Саади считал, что человек должен жить не меньше девяноста лет. Первые тридцать лет он должен, по словам поэта, учиться, получать знания, вторые тридцать лет – странствовать по земле, а свои последние тридцать лет – заниматься творчеством, чтобы оставить людям память о себе своими делами. Саади был прав, но я думаю, что тридцать лет для странствий по земле – это очень мало. Мало потому, что странствия открывают нам красоту земли и своеобразие многих её стран далеко не сразу. Нужно жить, хотя бы недолгое время в тех местах, по которым странствуешь. Путешествия дают человеку большие и разнообразные знания. Чем больше знает человек, тем лучше, тем сильнее он видит поэзию там, где её никогда не найдёт человек с малыми знаниями. В странствиях по земле и по морям воспитываются сильные характеры, рождаются понимание разных народов, широкие и благородные взгляды. Русский писатель Максим Горький называл путешествия самой лучшей высшей школой. Это так. Путешествия дают человеку впечатления и знания такие же живые, как морская вода, как шум лесов, как дыхание цветов и голоса птиц. Если вы хотите стать настоящими сыновьями своей страны и всей земли, то не жалейте на путешествия своих сил и своего свободного времени. Потому что каждое путешествие открывает для вас новое, прекрасное и значительное.
3.Где вы бывали или где бы хотели побывать? Расскажите об этом
4. Прочитайте текст, расскажите, что вы узнали?
Наконец-то осуществилась мечта Христофора Колумба! Целых шестнадцать лет пришлось ему добиваться организации экспедиции. Три парусных корабля отправились из испанского города Палос на запад. После нескольких недель плавания корабли попали в полосу океана, покрытую водорослями. Здесь каравеллы едва двигались. Уставшие и озлобленные матросы решили выбросить Колумба за борт и вернуться домой. Колумб один стоял против толпы, грозившей ему смертью, но он не сдался. Огромное мужество великого человека, его твёрдость и вера в своё дело одержали верх. Матросы послушались его. А через два дня после этого, утром 12 декабря 1492 года Америка была открыта. Первым островом, который увидели матросы Колумба, был один из Багамских островов. На острове росли высокие пальмы. На ветках сидели разноцветные попугаи. Но больше всего испанцев удивили местные жители. Они не носили одежды, кожа у них была медно-красного цвета, а их головы были украшены перьями. Индейцы сначала со страхом смотрели на белых людей, их корабли и оружие, но вскоре успокоились. Испанцы давали краснокожим жителям острова разноцветные стеклянные бусы, а индейцы дарили им золотые украшения. Продолжив плавание, Колумб открыл ещё два крупных острова: Кубу и Гаити, а также много мелких островов.
5. Найдите в тексте ответы на вопросы и прочитайте их. 1. Сколько лет понадобилось Колумбу для организации экспедиции? 2. Что случилось, когда каравеллы попали в полосу океана, покрытую водорослями? 3. Какой остров матросы Колумба увидели первым? 4. Что увидели испанцы на острове? 5. Чем обменивались испанцы и индейцы?
6. Напишите сочинение на тему ” Путешествие моей мечты”
Изучение биографий армянских женщин,которые сыграли большую роль в мировой истории и истории армянского народа.
Цели
-сбор материала по теме и его обработка -изучить историю возникновения, традиции праздника -полученную информацию проанализировать и обобщить -повышение интереса к учебно-познавательной деятельности, стимула
Задание:
1.Выбрать одну из изучаемых женщин (или другую известную личность) и представить о ней в виде презентации(с помощью Powerpoit) или видеоролика .(рассказать о ее деятельности ,о ее роли в истории).
2. Представить в виде презентации тему “Образ армянской женщины в прошлом и сейчас”.Можно провести сравнительный анализ.
Матрешка – самая известная русская игрушка. Но мало кто знает, откуда появилась матрешка. Данный проект, осуществляемый силами учеников 6 -ых классов направлен на развитие лексических навыков, логического мышления учеников. Данный проект рассчитан на 2 недели.
Многие люди с нетерпением ожидают наступления праздника Масленицы, традиции празднования которой уходят корнями вглубь нашей с Вами истории. Сегодня, как и раньше, этот праздник встречают с размахом, с песнями, танцами, конкурсами и всеобщим весельем.
Цели
-сбор материала по теме и его обработка -изучить историю возникновения, обряды и традиции праздника Масленицы; -привести анкетирование среди учащихся 6- ых классов, что знают о празднике; -принять участие в проведение праздника Масленицы в школе; -полученную информацию проанализировать и обобщить -повышение интереса к учебно-познавательной деятельности, стимула
Լիա Հովհաննիսյանի բլոգ 