Խնդիկ-Շլդիկը և նրա հռհռան կոճղը

  • Կար-չկար, հեռու-հեռավոր երկրում մի հիմար թագավոր կար: Մի անգամ սա որոշեց, որ միայն ինքը պետք է ունենա կախարդելու արտոնություն: Այդ նպատակով հրամայեց գլխավոր հրամանատարին կազմել վհուկներ որսացողների ջոկատ և տվեց նրանց կատաղի, սև շների մի ամբողջ ոհմակ: Հրամայեց նաև բոլոր քաղաքներով և գյուղերով հայտարարել, որ արքան փնտրում է հրաշագործության ուսուցչի: Գործող հրաշագործներից ոչ ոք չհամարձակվեց արձագանքել, քանի որ բոլորը թաքնվել էին ահավոր ջոկատից:
  • Փոխարենը գտնվեց խարդախ մեկը, որ ոչ մի մոգական կարողություն չուներ, բայց փոխարենը ո՜նց էր ուզում հարստանալ: Խաբեբան արքունիք ժամանեց և հայտարարեց, իբր ինքը հմուտ հրաշագործ է, ցույց տվեց մի քանի պարզունակ հնարքներ, հիմար արքան էլ հավատաց, որ իր առաջ հզոր հրաշագործ է կանգնած, անմիջապես հռչակեց նրան գլխավոր պալատական մոգ և դարձրեց հրաշագործության իր անձնական ուսուցիչ:
  • Խաբեբան խնդրեց արքայից մի ամբողջ պարկ ոսկի իբր նրա համար, որ գներ կախարդական փայտիկներ և այլ անհրաժեշտ իրեր հրաշագործության համար: Բացի այդ՝ նա խնդրեց մի քանի մեծ սուտակ բուժիչ հրաշագործությունների համար, մի քանի արծաթե գավաթ էլ՝ կախարդական ըմպելիքների համար: Հիմար արքան նրան ոչ մի հարցում չէր մերժում: Խաբեբան թաքցրեց գանձերն իր տանն ու վերադարձավ պալատ: Նա չգիտեր, որ իրեն նկատել է արքայական կալվածքների ծայրին գտնվող խեղճ տնակում ապրող մի պառավ: Նրան Խնդիկ էին կոչում, լվացք էր անում. լվանում էր արքայական սավանները, որ միշտ լինեն ճերմակ, փափուկ ու անուշաբույր:
  • Մի անգամ պառավը սպիտակեղենը կախելիս տեսավ, թե ինչպես այս խաբեբան երկու ճյուղ կոտրեց արքայական պարտեզում և հետը տարավ պալատ: Դրանցից մեկը տվեց Նորին մեծությանը՝ վստահեցնելով,թե իբր դա անսովոր ուժի տեր կախարդական փայտիկ է:
  • -Բայց այն կհնազանդվի միայն նրան, որ արժանի է դրան,-վստահեցրեց կեղծ հրաշագործը:
  • Ամեն առավոտ խաբեբան և հիմար թագավորը գալիս էին այգի, թափ էին տալիս իրենց փայտիկները՝ ամեն տեսակ անհեթեթություն բաչականչելով: Խաբեբան երբեմն նոր հնարքներ էր ցույց տալիս, և արքան, ինչպես միշտ, հավատում էր, որ իր պալատական հրաշագործը հզոր մոգ է, և որ ինքը իզուր չէ այդքան գումար ծախսել:
  • Մի առավոտ խաբեբան և հիմար արքան սովորականի պես իբր հրաշագործություն էին սովորում, երբ հանկարծ արքայի ականջին քրքիջ հասավ: Պառավն էր, որ իր տնակի պատուհանից դիտում էր կեղծ հրաշագործի և արքայի արած հիմարություններն ու գլորվում ծիծաղից:
  • -Հավանաբար տեսքս այն չէ, որ պառավը այդպես հրճվում է,-զայրացավ արքան՝ դադարելով ցատկոտել ու թափահարել փայտիկը:-Զզվեցրին ինձ քո դասերը: Ե՞րբ եմ կարող հրաշք գործել ենթականերիս աչքի առաջ: Պատասխանի´ր, պալատակա´ն հրաշագործ:
  • Խաբեբան հանգստացրեց արքային՝ վստահեցնելով, որ նա կկարողանա իրական հրաշքներ գործել, բայց արքային տանջում էր պառավի հռհռոցը:
  • -Վաղը մենք կհրավիրենք ամբողջ պալատին՝ հիանալու արքայի հրաշագործությամբ,-հայտարարեց նա:
  • Խաբեբան հասկացավ, որ գանձերը հավաքելու ու փախչելու ժամը հասել է:
  • -Ձերդ մեծություն, դա անհնար է: Մոռացա հայտնել Ձեզ, որ վաղը պետք է գնամ հեռավոր ճամփորդության:
  • -Թե համարձակվես լքել պալատն առանց իմ թույլատրության, պալատական հրաշագործ, որսորդներս կգտնեն քեզ ու շների բաժին կդարձնեն: Առավոտյան դու կօգնես ինձ հրաշք գործել ծառաներիս առաջ, ու թե հանկարծ մեկը չհավատա ու ծիծաղի, գլխովդ ես պատասխան տալու:
  • Զայրացած արքան վերադարձավ պալատ, իսկ սարսափահար խաբեբան բակում մեխված մնաց: Էլ ոչ մի խորամանկություն իրեն չէր փրկի, հնարավոր չէր փախչել կամ օգնել արքային, ախր կախարդել էլ չգիտեր:
  • Չիմանալով իր վախի ու զայրույթի համար ումից վրեժ լուծել՝ ինքնակոչ հրաշագործը նետվեց դեպի պառավի խրճիթը՝ նայելով պատուհանին: Ի՞նչ տեսնի. պառավը նստած է սեղանի մոտ և փայլեցնում է իր կախարդական փայտիկը, իսկ մի անկյունում իրենք իրենց լվացվում են արքայական սավանները: Խաբեբան միանգամից հասկացավ, որ պառավը տեղով իրական հրաշագործ է: Նա է իրեն այդ նեղության մեջ գցել, նա էլ թող օգնի:
  • -Ա´յ պառավ,-գոռաց պալատական հրաշագործը,-քո հռհռոցն ինձ վրա շատ թանկ նստեց: Ինձ կօգնես, թե չէ արքայական որսորդների բաժին կդարձնեմ:
  • Պառավը ժպտաց խաբեբայի երեսին՝ խոստանալով օգնել, ինչով կարող է: Խաբեբան հրամայեց նրան թաքնվել թփերի մեջ, և երբ արքան սկսի կախարդական բառերն ասելը, աննկատ իրականացնի դրանք նրա փոխարեն: Պառավը համաձայնվեց՝ միայն մի բան հարցնելով.
  • -Իսկ եթե արքան այնպիսի հրաշք ուզենա գործել, որն իմ ուժերի սահմաններո՞ւմ չլինի:
  • -Այդ ծեր հիմարը դժվար ունակ լինի այնպիսի բան հնարելու, ինչին կախարդանքդ չհերիքի,- ասաց խաբեբան՝ ճամփա ընկնելով դեպի պալատ ու հիանալով սեփական հնարամտությամբ:
  • Հաջորդ օրը բոլոր պալատականները հավաքվել էին այգում: Արքան բեմ ելավ, խաբեբան՝ նրա ետևից:
  • -Սկզբի համար այնպես կանեմ, որ այս տիկնոջ գլխարկն անհետանա,-բացականչեց արքան:
  • Պառավը, թփերում թաքնված, իր կախարդական փայտիկով իրագործեց այդ կախարդանքը: Հիացած պալատականները երկար ծափահարեցին: Արքան ևս հիացմունքի մեջ էր:
  • -Հիմա այնպես կանեմ, որ այս ձին կթռչի:
  • Պառավն աննկատ դա էլ իրագործեց: Պալատականներն ավելի բարձր ծափահարություններ ու հիացական բացականչություններ նվիրեցին իրենց հրաշագործ-արքային:
  • -Իսկ հիմա…
  • Արքան էլ չգիտեր՝ ինչ ասեր, երբ նրա առաջ հայտնվեց վհուկ որսացողների առաջնորդը:
  • -Ձերդ գերազանցություն, այս առավոտ մեր շներից մեկը թունավորվեց և մահացավ: Վերադարձրեք նրան, խնդրում եմ:
  • Նա շանը բեմ բերեց: Հիմար արքան թափահարեց փայտիկը, բայց պառավը թփերի ետևում միայն քմծիծաղ տվեց: Նա չփորձեց անգամ փայտիկը բարձրացնել: Կախարդանքն անզոր էր վերակենդանացնելու հարցում:
  • Շունը տեղից չշարժվեց, ամբոխը սկսեց քչփչալ, քրքջալ: Պալատականները սկսեցին ենթադրել, որ առաջին երկու հրաշքներն ընդամենը պարզունակ հնարքներ էին:
  • -Ինչո՞ւ չի ստացվում,-դիմելով խաբեբային՝ ճչաց արքան:
  • Սա չգիտեր՝ ինչ հնարեր. մտքին միայն մի բան եկավ.
  • -Այ այնտեղ, Ձերդ գերազանցություն, այնտեղ,-գոչեց խաբեբան՝ ցույց տալով թփերը,-ես տեսնում եմ նրան, չար պառավը, որ հրաշագործ է, իր ստոր հնարքներով փորձում է խանգարել Ձեզ: Բռնեք դրան:
  • Պառավը սկսեց փախչել, նրան հետևում էին որսորդներն իրենց շներով: Սակայն հաջողվեց փախչել ու անհետանալ:
  • Արքան, խաբեբան և բոլոր պալատականները վազեցին այդտեղ և տեսան, որ շները բարձր հաչոցով թաթերով քերծում են մի հին ծառ:
  • -Նա ծառի է վերածվել,-գոչեց խաբեբան:
  • Քանի որ նա անասելի վախենում էր, որ պառավն էլի մարդ կդառնա ու իրեն կմատնի, ավելացրեց.
  • -Պետք է կտրել ծառը, Ձերդ գերազանցություն: Չար հրաշագործների հետ միշտ այդպես են վարվում:
  • Կացին բերեցին ու կտրեցին հին ծառը պալատականների և խաբեբայի բացականչությունների ներքո: Արդեն պատրաստվում էին պալատ վերադառնալ, երբ հանկարծ բարձր հռհռոց լսվեց: Ծառից կոճղն էր մնացել, որ հանկարծ սկսեց խոսել պառավի ձայնով.
  • -Հիմարնե´ր, հրաշագործին չի կարելի սպանել կիսելով: Չեք հավատում, վերցրեք կացինն ու նույնը փորձեք ձեր պալատական հրաշագործի վրա:
  • Որսորդներից գլխավոր կացինը բարձրացրեց: Այդտեց խաբեբան ծնկի եկավ, սկսեց գթասրտություն խնդրել և անմիջապես ամեն ինչ խոստովանեց:Նրան բանտ տարան, կողճի հռհռոցն ուժգնացավ:
  • -Նրա համար, որ դուք կիսեցիք հրաշագործին, ձեր թագավորության վրա սարսափելի անեծք դրվեց,- ասաց կոճղը վախից քարացած թագավորին: Այսուհետ ցանկացած հրաշագործի վրա հասած ցանկացած հարված կզգաս մաշկիդ վրա: Քեզ այնքան էլ քաղցր կյանք չի սպասվում:
  • Սա լսելով՝ արքան էլ ծնկի եկավ և խոստացավ անմիջապես հրաման արձակել, որ ոչ ոք չհամարձակվի դիպչել որևէ հրաշագրծի, որ նրանք կարողանան հանգիստ կյանքով ապրել:
  • -Շատ լավ,-ասաց կոճղը,-բայց դու դեռ մեղքդ չես քավել պառավի առաջ:
  • -Ինչ սիրտդ կկամենա,-լալիս էր թագավորը:
  • -Պառավի արձանը կանգնեցրու խեղճի հիշատակին, ու որ միշտ հիշես արածդ հիմարությունը:-պահանջեց կոճղը:
  • Արքան միանգամից համաձայնվեց և խոստացավ գտնել լավագույն քանդակագործին ողջ թագավորությունում, որ պատրաստվի մաքուր ոսկուց արձան:
  • Ստորացված արքան ենթակաների և պալատականների տիկնան հետ վերադարձավ պալատ, իսկ կոճղը դեռ երկար հռհռում էր հիմար արքայի վրա:
  • Երբ բոլորը գնացին, արմատների միջից դուրս թռավ հաստլիկ ու ծեր նապաստակ՝ ատամների արանքում սեղմած կախարդական փայտիկը: Պառավը հեռու-հեռու ցատկեց, իսկ կոճղի վրա կանգնեցվեց իր ոսկե արձանը, ու էլ ոչ ոք այդ թագավորությունում չհետապնդեց հրաշագործներին:

Մայրենի, 6-րդ դասարան, 19.12.2022

  • Քննարկում ենք Ջոան Ռոուլինգի հեքիաթը:
  • Ամփոփում ենք Ռոուլինգի հեքիաթները, պատմում, թե ինչ առանձնահատկություններ ունեին, թե ինչով էին տարբերվում մյուս հեքիաթներից:
  • Բացատրում ենք նախադասությունների կետադրությունը:
    • Մի անգամ սա որոշեց, որ միայն ինքը պետք է ունենա կախարդելու արտոնություն:
    • Գործող հրաշագործներից ոչ ոք չհամարձակվեց արձագանքել, քանի որ բոլորը թաքնվել էին ահավոր ջոկատից:
    • Փոխարենը գտնվեց խարդախ մեկը, որ ոչ մի մոգական կարողություն չուներ, բայց փոխարենը ո՜նց էր ուզում հարստանալ:
    • Նրան Խնդլիկ էին կոչում. լվացք էր անում, լվանում էր արքայական սավանները, որ միշտ լինեն ճերմակ, փափուկ ու անուշաբույր:
    • այց այն կհնազանդվի միայն նրան, որ արժանի է դրան,-վստահեցրեց կեղծ հրաշագործը:
    • Պատասխանի´ր, պալատակա´ն հրաշագործ:
    • Առավոտյան դու կօգնես ինձ հրաշք գործել ծառաներիս առաջ, ու թե հանկարծ մեկը չհավատա ու ծիծաղի, գլխովդ ես պատասխան տալու:
    • Ի՞նչ տեսնի. պառավը նստած է սեղանի մոտ և փայլեցնում է իր կախարդական փայտիկը, իսկ մի անկյունում իրենք իրենց լվացվում են արքայական սավանները:
    • Խաբեբան հրամայեց նրան թաքնվել թփերի մեջ, և երբ արքան սկսի կախարդական բառերն ասելը, աննկատ իրականացնի դրանք նրա փոխարեն:
    • Պառավը հեռու-հեռու ցատկեց, իսկ կոճղի վրա կանգնեցվեց իր ոսկե արձանը, ու էլ ոչ ոք այդ թագավորությունում չհետապնդեց հրաշագործներին:

Միացման և քայքայման ռեակցիաներ

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ո՞ր քիմիական ռեակցիաներն են անվանվում քայքայման:

Քիմիական ռեակցիաներն են անվանվում այն ռեակցիաները ,որոնց ընթացքում որևէ բարդ նյութ քայքայվում է առաջացնելով մեկ այլ նյութ կամ նյութեր

2. Ո՞ր քիմիական ռեակցիաներն են անվանվում միացման:

Քիմիական ռեակցիաներն են անվանվում այն ռեակցիաները,որոնց ընթացքում երկու և ավելի նյութերի միացումից առաջանում է մեկ նոր նյութ կոչվում է միացման ռեակցիա։

3. էլեկտրական հոսանքի ազդեցությամբ ջուրը տրոհվում է ջրածնի և  թթվածնի: Ի՞նչ քիմիական ռեակցիա է տեղի ունենում:

Հիմքեր կամ հիդրօքսիդներ

Հիմքեր կամ հիդրօքսիդներ են կոչվում այն բարդ նյութերը, որոնք կազմված են մետաղի ատոմից և մեկ կամ մի քանի հիդրօքսիլ խմբերից: 

Հիդրոքսիլ խումբ են անվանում մետաղին միացված OH խումբը:
Հիմքերն անվանվում են համապատասխան մետաղի անվանն ավելացնելով հիդրօքսիդ բառը:

Օրինակ KOH՝ կալիումի հիդրոքսիդ
NaOH՝ նատրիումի հիդրոքսիդ
Al(OH)3՝ ալյումինի հիդրոքսիդ
Fe(OH)2,Fe(OH)3՝ երկաթի հիդրոքսիդներ
Հիմքերը լինում են ջրում լուծվող և ջրում չլուծվող։ Ջրում լուծելի հիմքերն անվանում են ալկալիներ։
Ալկալիներ են KOH-ը, NaOH-ը,Ca(OH)2-ը, Ba(OH)2-ը:
Անհամեմատ ավելի մեծ է ջրում չլուծվող հիմքերի թիվը՝ Mg(OH)2, Cu(OH)2, Fe(OH)2 և այլն:

Հարցեր՝
1.Ո՞ր նյութերն են կոչվում հիմքեր:

Հիմքեր կամ հիդրօքսիդներ են կոչվում այն բարդ նյութերը, որոնք կազմված են մետաղի ատոմից և մեկ կամ մի քանի հիդրօքսիլ խմբերից: 
2. Բերել կենցաղում դրանց օգտագործման օրինակներ։

Նատրիումի հիդրօքսիդը օգտագործվում է ներկ, օճառ և ապակի սարքելիս։
Կալցիումի հիդրօքսիդը օգտագործվում է շինարարության մեջ, ինչպես նաև պահածոներ պատրաստելիս։

Ջերմաստիճան

Ջերմաստիճանի հետ են կապում տաք և սառը արտահայտությունները:
Եթե տաք և սառը մարմինները հպվում են, ապա որոշ ժամանակ անց նրանց ջերմաստիճանները հավասարվում են:
Երբ ջերմաչափը դնում են հիվանդի թևի տակ, ջերմությունը հիվանդից անցնում է ջերմաչափին, և հիվանդի ու ջերմաչափի ջերմաստիճանները հավասարվում են, ջերմաչափը և հիվանդը միմյանց հետ գտնվում են ջերմային հավասարակշռության վիճակում: Այսպիսով՝ մարմնի տաք կամ սառը լինելը որոշվում է նրա ջերմաստիճանով:
Ջերմաստիճանը մարմնի տաքացման աստիճանը և ջերմային հավասարակշռության վիճակը բնութագրող ֆիզիկական մեծություն է:

Ջերմաստիճան

Հարցեր

1. Ջերմաչափերի ի՞նչ տեսակներ կան: Հեղուկային, էլեկտրոնային, մեխանիկական, գազային, օպտիկական:

2. Ի՞նչ է բնութագրում ջերմաստիճանը: Ջերմաստիճանը բնութագրում է մարմնի կամ այլ բաների ջերմությունը:

3.Ե՞րբ են մարմինները ջերմային հավասարակշռության վիճակում: Երբ տաքը և սառը խառնվում են իրար:

Առաջին ուսումնական շրջան ամփոփում

Այս կիսամյակ մենք բնագիտության ժամին։Մենք անցաք շատ հետաքրքիր թեմաներ և նյութեր ։ Ես մասնակցել եմ երեք ֆլեշմոբին։

Ինձ շատ դուր եկավ սեպտեմբերից մինջեվ հիմա ծրագրերից ծաղիկ տնկելը ։ Իմ կոմի ոգուտ սովորեք բնագիտությունը եթե չըսովորեք դուք չեք իմանա բնության մասին այսքանը։

Владимир Сутеев — Ёлка: Сказка

Посмотрели сегодня утром ребята на календарь, а там последний листок остался.

Завтра Новый год! Завтра ёлка! Игрушки будут готовы, а вот ёлки нет. Решили ребята написать Деду Морозу письмо, чтобы он прислал ёлку из дремучего леса — самую пушистую, самую красивую.

Написали ребята вот такое письмо и скорей побежали во двор — Снеговика лепить.

Работали все дружно: кто снег сгребал, кто шары катал…

На голову Снеговику старое ведро надели, глаза из угольков сделали, а вместо носа воткнули морковку.

Хороший получился Снеговик-почтовик!

Дали ему ребята своё письмо и сказали:

Снеговик, Снеговик,
Храбрый снежный почтовик,
В тёмный лес пойдёшь
И письмо снесёшь.
Дед Мороз письмо получит —
Найдет в лесу ёлочку
Попушистее, получше,
В зелёных иголочках.
Эту ёлку поскорей
Принеси для всех детей!

Наступил вечер, ребята домой ушли, а Снеговик и говорит:

— Задали мне задачу! Куда мне идти теперь?

— Возьми меня с собой! — вдруг сказал щенок Бобик. — Я помогу тебе дорогу искать.

— Верно, вдвоём веселее! — обрадовался Снеговик. — Будешь меня с письмом охранять, дорогу запоминать.

Долго шли Снеговик и Бобик и наконец пришли в огромный, дремучий лес…

Выбежал навстречу им Заяц.

— Где тут Дед Мороз живёт? — спросил его Снеговик.

А Зайцу отвечать некогда: за ним Лиса гонится.

А Бобик: «Тяф, тяф» — и тоже за Зайцем вдогонку.

Опечалился Снеговик:

— Видно, придётся мне дальше одному идти.

Тут как раз метель поднялась; завыл, закружил снежный буран…

Задрожал Снеговик и… рассыпался. Остались на снегу только ведро, письмо и морковка.

Прибежала обратно Лиса, злая:

— Где тот, кто помешал мне Зайца догнать?

Смотрит: никого нет, только письмо на снегу лежит. Схватила письмо и убежала.

Вернулся Бобик:

— Где Снеговик?

Нет Снеговика.

В это время Лису Волк нагнал.

— Что несёшь, кума? — зарычал Волк. — Давай делиться!

— Не хочу делиться, самой пригодится, — сказала Лиса и побежала.

Волк — за ней.

А любопытная Сорока за ними полетела.

Плачет Бобик, а зайцы говорят ему:

— Так тебе и надо: не гоняй нас, не пугай нас!

— Не буду пугать, не буду гонять, — сказал Бобик, а сам ещё громче заплакал.

— Не плачь, мы тебе поможем, — сказали зайцы.

— А мы зайцам поможем, — сказали белки.

Стали зайцы Снеговика лепить, а белки — им помогать: лапками похлопывают, хвостиками обмахивают.

На голову ему опять ведро надели, глаза из угольков сделали, а вместо носа воткнули морковку.

— Спасибо, — сказал Снеговик, — что вы меня опять слепили. А теперь помогите мне Деда Мороза найти.

Повели его к Медведю. Медведь в берлоге спал — еле его разбудили.

Рассказал ему Снеговик про то, как послали его ребята с письмом к Деду Морозу.

— Письмо? — заревел Медведь. — Где оно?

Хватились — а письма-то и нет!

— Без письма вам Дед Мороз ёлку не даст, — сказал Медведь. — Лучше идите назад домой, а я вас из лесу провожу.

Вдруг, откуда ни возьмись, прилетела Сорока, трещит:

— Вот письмо! Вот письмо!

И рассказала Сорока, как письмо нашла.

А все было так.

Пошли все с письмом к Деду Морозу.

Снеговик спешит, волнуется: то с горки скатится, то в яму провалится, то за пень зацепится.

Хорошо, Медведь его выручал, а то бы опять рассыпался Снеговик.

Наконец пришли к Деду Морозу.

Прочитал Дед Мороз письмо и сказал:

— Что ж так поздно? Не успеешь ты, Снеговик, принести ребятам ёлку к Новому году.

Тут все за Снеговика стали заступаться, рассказали, что с ним было. Дед Мороз дал ему свои сани, и помчался Снеговик с ёлкой к ребятам.

Медведь к себе домой пошёл — спать до самой весны.

А утром Снеговик стоял на прежнем месте, только у него в руках вместо письма была ёлка.

Новогоднее волшебство

19-25 декабря

Обзор проекта

Новый год – время сказки и волшебства. И в это время особенно хочется, чтобы каждый житель нашей планеты ощутил эту атмосферу и поверил в чудо.

Данный проект, осуществляемый силами учеников 6-ого класса, направлен на выявления творческого подхода учеников к собственной выдумке какого-либо текста.

Цели

  • развить умение использовать русский язык
  • понять структуру сказок, узнать их особенности, непосредственно участвуя в их создании
  • обогатить лексический запас

Задачи

• формирование и развитие умения чётко и правильно формулировать свои мысли
• умение организовать взаимосвязь своих знаний и упорядочить их

Работа на выбор

• создать собственную волшебную сказку
• рассказать какие новогодние традиции в семье
• традиционные новогодние блюда
• поздравительные открытки своими руками

Работы представить в виде видео, аудио.

Advertisements

14.12.2022

ԿԱՏԱՐԵ՛Ք ԱՌԱՋԱԴՐԱՆՔՆԵՐԸ։

1․ Ք․ա․ 4-րդ դարի վերջին ո՞ր հզոր տերությունն էր Հայաստանի հարավային հարևանը։ Սելեվկյաններ

2․ Ք․ա․ 3-րդ դարում ի՞նչ հայկական թագավորություններ գոյություն ունեին։ Մեծ հայք, Փոքր հայք, Ծոփք, Կոմագենե:

3․ Ովքե՞ր էին իշխում Կոմմագենեում և Ծոփքում։ Առշամը իշխում էր Ծոփքում, Շամ-ը իշխում էր Կոմմագենեն:

4․ Ովքե՞ր էին Արտաշես 1-ինը և Զարեհը, և ինչպե՞ս գրավեցին Մեծ Հայքն ու Ծոփքը։

5․ Ինչպե՞ս և ե՞րբ անկախացան Մեծ Հայքն ու Ծոփքը։

6․ Արտաշես 1-ինը ո՞ր երկրներից ետ վերադարձրեց հայկական հողերը։ 

Իրանցիների Նովռուզը

Նովրուզի ընթացքում, Իրանի որոշ մասերում սփռոցի վրա սեղան է բացվում, որը կոչվում է Հաֆթ սին։ Հաֆթ պարսկերեն նշանակում է յոթ, իսկ սինը պարսկական այբուբենի (որի հիմնական մասը փոխառված է արաբական այբուբենից) 15-րդ տառն է, հայերեն սե տառի համարժեքը։ Այս սփռոցի վրա պետք է շարված լինեն ս տառով սկսվող յոթ իր՝ չքաղված նորածիլ կանաչի՝ ափսեում (սաբզե), ածիկ (սամանու), փշատ (սենջեդ), սխտոր (սիռ), խնձոր (սիբ), աղտոր կամ սումախ (սոմաղ), և քացախ (սեռքե)։ Նաև ավանդական է սփռոցին դնել այլ իրեր, ինչպիսիք են հայելի, կենդանի ոսկե ձկնիկներ ջրի մեջ, սմբուլներ (հիացինտներ), ներկած հավկիթներ, մետաղադրամներ, և Շահնամե, Հաֆեզի դիվան, Ղուրան կամ Ավեստա գրքերից մեկը և այլ իրեր։

Հաջի Ֆիրուզը դահիրայով

Իրանում նաև գոյություն ունի Հաջի Ֆիրուզի ավանդութը, ըստ որի մի տղամարդ սևացնում է երեսն ու ձեռքերը, կարմիր հագուստ հագնում կարմիր գլխարկով, և փողոցներում իր հետ դափ կամ դահիրա է ման ածում և հետը երգում, ասմունքում ու պարում՝ մարդկանց իր հետ երգեցնելով և ծիծաղեցնելով։

Նովրուզի ժամանակ նաև հարազատները այցելում են միմյանց և մեծերը երեխաներին դրամ են նվիրում։