Պատմություն

Տիգրան Մեծը ինչո՞ւ չգրավեց Փոքր Հայքը։

Տիգրան Մեծը չգրավեց Փոքր Հայքը, քանի որ Փոքր Հայքը միացված էր Պոնտոսին։

2․ Ե՞րբ կնքվեց հայ-պոնտական դաշինքը։

Հայ-պոնտական դաշինքը կնքվել է Ք․ ա․ 94 թվականին։

3․ Տիգրան Մեծն ու Միհրդատ Եվպատորը ի՞նչ էին պայմանավորվել Կապադովկիայի վերաբերյալ։

Ըստ պայմանավորվածության՝ Կապադովկիայի տարածքը միացավ Պոնտոսին, իսկ շարժական գույքն ու գերիները անցան Հայոց թագավորությանը։

4․ Ներկայացրե՛ք հայ-պարթևական պայմանագիրը։

5․ Տիգրան Մեծը ինչպե՞ս բազմեց Սելևկյան գահին։

Սելևկյան պետության թուլացումից վախենալով, ավագանին և ժողովուրդը որոշեցին փրկել երկիրը հրավիրելով հայոց արքային իշխելու իրենց երկիրը։

6․Միջերկրական ծովի ափին Տիգրան Մեծը ի՞նչ տարածքներ գրավեց։

Նա գրավեց միջերկրական ծովի արևելյան ափի երկրները։ Հայաստանի գերիշխանությունը ընդունեց Նաբաթեան, Հրեաստանը և բոլոր երկրները մինչև Եգիպտոս։

Ամփոփ աշխատանք

Թեմա –  Տոկոսներ, Մասեր , Հարաբերություն, Միջին  թվաբանական  /                                                                                                                              

  1. Գտեք  տրված  թվերի 4/3  մասերը .                                            

 ա)  63,    

63=63:3=21×4=84

բ)  222

222=222:3=74×4=296

 2. Գտեք   թիվը, եթե հայտնի է , որ  նրա

               ա)  25  % – ը   հավասար է 115-ի

100:25=4×115=460

                բ)  10  % – ը   հավասար է   40-ի

100:10=10×40=400

3.  Որոշեք , թե  առաջին թիվը  երկրորդի  քանի՞  % -ն  է  կազմում.

                16-ը՝       64-ի, – 1/4  

                 30-ը՝      60-ի  – 1/2           

   4 .    81  թիվը   բաժանեք  2 : 7  հարաբերությամբ:

81:9=9

9×2=18

9×7=63

5.  Գտեք թվերի միջին թվաբանականը.

         60,  5,  11,  26,  123 (60+5+11+26+123= 225/5=45)

6.   Հողամասի  ցանկապատի  երկարությունը  72 մ է:  Ցանկապատի  1/8  մասը ներկված. է կարմիր գույնով,  1/6  մասը՝     կապույտով,  իսկ մնացածը՝ ծիրանագույնով:  Քանի՞ մետր է  ներկված  ծիրանագույնով:  

72:8= 9

72:6=12

12+9=21

72-21=51

 7. Ուղղանկյան իրական չափերն են՝   երկարություն  64մ , լայնություն  50 մ:  Ի՞նչ պարագիծ  կունենա այդ ուղղանկյունը հատակագծում, եթե տրված է   մասշտաբը   1 : 100   -ի:

64×50= 3 200

3 200:100= 32

8. Օդի ջերմաստիճանը կիրակի օրը -6 ℃ էր: Երկուշաբթի օրը օդի ջերմաստիճանը նախորդ օրվա համեմատ 2° -ով ցածր էր, իսկ երեքշաբթի օրը 5° -ով բարձր, քան երկուշաբթի օրը: Որքա՞ն էր օդի ջերմաստիճանը երեքշաբթի օրը:

Կիրակի 6 ℃

Երկուշաբթի 4 ℃

Երեքշաբթի 9 ℃

Չրեր

իր (չրեր), չորացված մրգեր կամ հատապտուղներ, որոնց մեջ խոնավությունը կազմում է շուրջ 20 տոկոս։ Մրգերը կամ հատապտուղները չորացվում են կա՛մ բնական եղանակով (արևի տակ), կա՛մ արտադրական մեթոդների կիրառմամբ (էլեկտրական չորանոցի օգնությամբ)։

Չրերը հարուստ են (A, B1B2B3B5B6[1]) վիտամիններով, հանքային էլեմենտներով (երկաթկալցիումմագնեզիումֆոսֆորկալիումնատրիում[1][2]), 100 գրամում պարունակում են 1,5-5 գրամ 250 կիլոկալորիա սպիտակուցներ։ Ունեն պահպանման երկար ժամկետ, և սառը տեղում պահելու անհրաժեշտություն չկա։ Հենց սրանում է կայանում չրերի գլխավոր առավելությունը, և այս առումով այն հանդիսանում է թարմ մրգերին այլընտրանք (մանավանդ բերքահավաքից շատ ժամանակ անց)։ Սակայն չորացման ընթացքում չրերը կորցնում են մեծ քանակությամբ C վիտամին[3]։

Պարապմունք 66.

Կրկնում ենք անցած թեմաները:

1. Ուղղանկյան մակերեսը 900 սմ^2 է։ Քանի՞ քառակուսի սանտիմետր է նրա մակերեսի 1 %-ը: Քանի՞ քառակուսի սանտիմետր է նրա մակերեսի 16 %-ը։
1%=9

16%=144
2. Որքա՞ն է 536-ի 100 %-ը։

536

3. Զամբյուղում կա 300 խնձոր։ Գտե՛ք խնձորների քանակի 20 %-ը։

60

4. Մի գյուղացին իր այգուց հավաքել է 1500 կգ խաղող, իսկ մյուսը՝ 30 %-ով պակաս։ Ընդամենը քանի՞ կիլոգրամ խաղող են հավաքել երկու գյուղացիները։

I գյուղացի 1500

II գյուղացի 1050

միասին 2550

 5. Մի տակառում կա 500 լ խաղողի հյութ, իսկ մյուսում՝ 10 %-ով ավելի։ Քանի՞ լիտր խաղողի հյութ կա երկրորդ տակառում։ 

550


6. Ո՞րն է ավելի շատ՝ 900-ի 15 %-ը, թե՞ 700-ի 30 %-ը։

900-ի 15 %-ը =135

700-ի 30 %-ը=210

7. Զբոսաշրջիկն անցել է ճանապարհի ¼  մասը։ Ճանապարհի քանի՞ տոկոսն է նա անցել։

25%

8. Որոշե՛ք, թե տրված թվերից առաջինը երկրորդի քանի տոկոսն է կազմում.
ա) 5 և 100,=5%
բ) 28 և 140,=20%
գ) 10 և 40,=25%
դ) 25 և 125:=20%

9.Աստղանիշի փոխարեն տեղադրե՛ք > կամ < նշաններից որևէ մեկն այնպես, որ ստացվի ճիշտ անհավասարություն.
ա) 5 x 7   >    –1,
գ) 0   <    (–3) x (–4),
ե) (–1) x  (–4)    >    –1,
բ) –4  <     2 x 3,
դ) (–5) x 2  <  0,
զ) 5 x 7    <   (–4) x (–9)։

Պարապմունք 64.



Շարունակում ենք աշխատել ռացիոնալ թվերի հետ։
Առաջադրանքներ․

567.

ա) — 96/1

բ) 275/2

գ) -2664/36

դ) — 16/2240

568.

ա) 6/25

բ) -10/21

գ) + 15/28

դ) 6/15

ա) 4/15

բ) 13/24

գ) -1/2

դ) -1/2


Օրվա խնդիրները․
1. Տեղափոխելով լուցկու մեկ հատիկ` ստացի՛ր ճիշտ հավասարություն:

Подпись отсутствует

5+5-9=1
2. Տրված 6 քարտերը դասավորիր այնպես, որ ստանաս 5-ի պատիկ հնարավոր ամենամեծ թիվը, որի հազարավորների կարգում գրված թվանշանը 2 անգամ մեծ է տասնավորների կարգում գրված թվանշանից։

9 68 107 43 2 5

Մայրենի

Գրում ենք քսան հատուկ անուններ, որոնք կազմված են մեծատառերով գրվող երկու կամ ավել բառերից, օրինակ` Մեծ Մասիս, Հարավային Կորեա։

Մեծ Հայք, Փոքր Հայք, Արևմտյան Հայաստան, Քաջ Նազար, Արևելյան Հայաստան, Հովհաննես Թումանյան, Անբան Հուռի, Ձախորդ Փանոս, Սասունցի Դավիթ, Մեծ Բրիտանիա, Սուրբ Հովհաննես, Սուրբ Երորդություն, Ձենով Օհան, Հարրի Փոթթեր, Նար Դոս, Փոքր Մհեր, Տիգրան Մեծ, Մեծ Մհեր, Հովհաննես Շիրազ, Սահակ Պարթև:

Պարապմունք 68

Նոր թեմա՝ Միջին թվաբանական
Տեսական մասը լսիր այստեղ։

Օրինակ՝ ունենք 4, 10, 12, 14 թվերը: Դրանց միջին թվաբանականը գտնելու համար պետք է հաշվենք թվերի գումարը 4+10+12+14=40, ապա գումարը պետք է բաժանել այդ թվերի քանակին՝ 4, կստացվի 40/4=10:

Առաջադրանքներ։
1.Հաշվեք տրված թվերի միջին թվաբանականը.
ա) 10, 12, 15, 11․ (10+12+15+11= 48/4= 12)
բ) 22, 33, 45. (22+33+45=100/3)
գ) 3, 5, 8, 16, 28, 36,45 (3+5+8+16+28+36+45= 141/7)
դ) 74, 0, 82 (74+0+82=156/3= 52 )

  1. Հաշվեք տրված թվերի միջին թվաբանականը.
    ա) -5, -7 (-5+(-7)=+12/2= +6 )
    բ) -2, -3, -4, -5 (-2+(-3)+(-4)+(-5)= +14/4)
    գ) -11, -10, -9, -8 (-11+(-10)+(-9)+(-8)= +38/4)
    դ) 0, 10, -10, 20, -20 (0+10+(-10)+20+(-20)= +60/5= +12 )
  2. Հաշվեք տրված թվերի միջին թվաբանականը.
    ա) 1/5, 1/10 (1/5+1/10= 1/15×2= 30/2= 15)
    բ) 2, 1/3, (1/3+2= 1/5×2= 10/2= 5)
    գ) 1/2, 1/3, 1/4, 1/5 (1/2+1/3+1/4+1/5= 1/14×4= 56/4= 14)
    դ) 0, -¼ (0+1/4= 1/4)

Կրկնողություն;
4.Գտե՛ք, թե ինչ թիվ պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի հավասարություն.
ա) | -4 | = 4
բ) | 0 | = 0
գ | -12 | – 2 = 10,
դ) – | 1 | = –1,

  1. Մի թիվ 4-ից փոքր է։
    ա) Այդ թիվը անպայման դրակա՞ն է։ ոչ
    բ) Այն անպայման բացասակա՞ն է։ ոչ
  2. Մի թիվ –1-ից մեծ է։ Պարտադի՞ր է, որ այն դրական թիվ լինի։ ոչ
  3. Երկու թվերի արտադրյալը դրական թիվ է։ Ի՞նչ նշան կարող են ունենալ արտադրիչները։ մինուս (բացասական)
  4. Երկու թվերի արտադրյալը բացասական թիվ է։ Ի՞նչ նշան կարող են ունենալ արտադրիչները։ մինուս և մլյուս ( բացասական և դրական)

Հայկական գորգ

Գորգ,զարդանախշերով, խավածածկ կամ առանց խավի քառանկյուն գեղարվեստական գործվածք։ Ծառայում է որպես փռոց, ծածկոց, վարագույր, բնակարանը տաքացնելու, զարդարելու ինչպես նաև ձայնակլանման համար։ Գորգերը հիմնականում հյուսում են թելերից։ Հանդիպում են նաև ասեղնագործ և գույնզգույն կտորներից կարված գորգեր։ Գործվածքի գեղարվեստական առանձնահատկությունները որոշվում են դրա մակերեսով (խավով կամ առանց խավի), նյութով (բուրդմետաքսվուշբամբակ), չափսերով, զարդերիզի և կենտրոնական դաշտի փոխհարաբերությամբ, զարդանկարի բնույթով, հորինվածքով և գունային կառուցվածքով[1]։ Գորգի ամենավաղ նմուշը գտնվել է Ալթայի Պազիրիկ կուրգանում և թվագրվում է Ք.ա. 5-րդ դար։ Մի շարք գիտնականներ գտնում են, որ այն ստեղծվել է Հայկական լեռնաշխարհում։

Հայերենում գորգ և կարպետ բառերն օգտագործվում են որպես հոմանիշ բառեր՝ միայն այն տարբերությամբ, որ գորգերն ունենում են թելախավ, իսկ կարպետները՝ ոչ[2]։ Գորգ բառն առաջին անգամ հիշատակվում է Տավուշի Կապտավանք եկեղեցու պատին եղած արձանագրություններից մեկում (1242-1243 թվականներին), իսկ կարպետ բառն առաջին անգամ հիշատակվում է 5-րդ դարի Ավետարանում՝ գրաբարյան «կապերտ» ձևով[3]։

Test

Write in the Past Tense

  • I.hearad (hear) a new song on the radio.
  • I. read (read) three books last week. …
  • They. spoke (speak) French to the waitress. …
  • He. sunderstood(understand) during the class, but now he doesn’t understand. …
  • I.forgot (forget) to buy some milk. …
  • She. hdd (have) a baby in June. …
  • You. lost (lose) your keys last week. …

 Are these a    an    the     pencils you want ?

2.- Whales are           a     an     the    biggest animals in           a     an     the    world.

3.- I’ve got           a     an     the    dog and two stupid cats.           a     an     The    dog is very old.

4.- I saw           a     an     the    insect flying in my room.           a     an     The    insect was           a     an     the    mosquito.

5.- Europe is           a     an     the    continent and Mallorca is           a     an     the    island.

6.- For breakfast I had           a     an     the    egg and           a     an     the    toast.           a     an     The    egg was very tasty.

7.- This is           a     an     the    ugly house. I think it is           a     an     the    ugliest house in Spain.

8.-           a     an     The    word ‘water’ is           a     an     the    uncountable noun.

9.- Please, don’t tell me           a     an     the    story of your life !

10.- My mother is               an     the    nurse and my father is           a     an     the    English teacher.

Plurals (Irregular)

Type the plurals in the boxes for the words below.

1.manmen
2.childchildren
3.toothteeth
4.womanwomen
5.fishfish
6.footfeet
7.personpeople
8.sheepsheep
9.mouse mice