Լիա Հովհաննիսյանի բլոգ

Հարցեր.

ԱՌԱՋԱԴՐԱՆՔՆԵՐ 

1. Որո՞նք են Հարավարևմտյան Ասիայի բնակչության բարձր աճի պատճառները: 

Հարավարևմտյան Ասիայի բնակչության բարձր աճի հիմնական պատճառներն են՝ առողջապահության բարելավում, բարձր ծնելիություն, տնտեսական զարգացում և միգրացիա:

2. Բնութագրե՛ք Հարավարևմտյան Ասիայի բնակչության ազգային և կրոնական կազմը: 3. Նկարագրե՛ք տարածաշրջանի բնակչության տեղաբաշխումը:

2. Բնութագրություն

Հարավարևմտյան Ասիայի բնակչությունը բազմազան է՝ ազգությամբ արաբներ, պարսիկներ, թուրքեր, քուրդեր, հայեր և այլք։ Կրոնապես գերակշռում է իսլամը (սուննի և շիա), բայց կան նաև քրիստոնեներ, հրեաներ ու այլ կրոններ։

3. Բնակչության տեղաբաշխում

Բնակչությունը կենտրոնացած է հիմնականում քաղաքներում՝ Պարսից ծոցում, Միջին Արևելքում, ինչպես Թեհրան, Ռիադ, Դոհա, Բեյրութ։ Բարձր խտություն կա այդ քաղաքներում, իսկ հեռավոր և չոր տարածքներում՝ ավելի ցածր։

4. Որո՞նք են տարածաշրջանի հակամարտությունների պատճառները: Բացատրե՛ք: 

Հակամարտությունների պատճառները՝

1. Կրոնական տարբերություններ(սուննի-շիա կոնֆլիկտներ)։

2. Քաղաքական իշխանության պայքար(ավտորիտարիզմ vs դեմոկրատիա)։

3. Ազգայնականություն և ինքնորոշման հարցեր(քրդերի խնդիրներ)։

4. Բնագործիքների (նավթ, գազ) վրա պայքար։

5. Գնահատե՛ք հայերի և տարածաշրջանի մյուս ժողովուրդների ավանդը մարդկային քաղաքակրթության մեջ:

Հայերը մարդու իրավունքների, գրականության և արվեստի զարգացման մեջ մեծ ավանդ ունեն, հատկապես Հայոց այբուբենի ստեղծման և մշակույթի միջոցով։ Հարավարևմտյան Ասիայի այլ ժողովուրդները, ինչպիսիք են սումերները, բաբելոնացիները և արաբները, մեծ ներդրում ունեն օրենսդրության, գրի, մաթեմատիկայի, աստղագիտության և բժշկության մեջ, հատկապես իսլամական ոսկե դարով։

6. Պատրաստե՛ք փոքրիկ հաղորդում տարածաշրջանի հայության մասին:

Հարավարևմտյան Ասիայում հայերը բնակվում են հիմնականում Թուրքիայում, Սիրիայում, Լիբանանում, Իրանում և այլ երկրներում, որտեղ պահպանվում են հայկական եկեղեցիներ, դպրոցներ և մշակութային կենտրոններ։ Հայերի մեծ մասը կապված է Հայ Առաքելական Եկեղեցուն, և հայերենը կարևոր դեր ունի համայնքների ինքնության պահպանման մեջ։ Հայերն էլ մեծապես հիշում են 1915 թվականի ցեղասպանությունը։

1․Ինչպե՞ս են բազմապատկվում հանրահաշվական կոտորակները։

2․Ինչպե՞ս են բաժանվում հանրահաշվական կոտորակները։

3․Կատարել գործողությունները․

ա) ac/bd
բ) xb/ya
գ) 84a/7ab
դ) 80P/120q
ե) 5ax²/6by²
զ) 35ax/14aby

4․Ձևափոխել հանրահաշվական կոտորակի․

ա) (a²-b²)/2a²b : (a+b)/4ab²
բ) (x+y)/(x-y) : (2x²-2y²)/(x²-xy)
գ) (mn-m²)/2m : (n²-m²)/8n
դ) (2a-4)/(b+1) * (b+1)²/(a²-4)
ե) (x-y)²/3x²y² * 6xy²/(x-y)
զ) (16-m²)(m²-3m) * (m²-9)/(m²+4m)

5․Կատարել բազմապատկում և բաժանում․

ա) (p³q+p²q²-pq³-q⁴)/p² * (p²+2pq+q²)=(p³q+p²q²-pq³-q⁴)/(p⁴+2p³q+p²q²)
բ) (a²-9b²)(a-b)/(a²+3ab)(a²-ab)=(a³-a²b-9ab²+9b³)/(a³-a²b-a²b+ab²)=(a³-a²b-9b²a+9b³)/(a³-2a²b+ab²)
գ) (3x³+3x²y-3xy²-3y³)/(6x³-6x²y+6x²y-6x²y)=(3x³-3x²y-3xy²-3y³)/(6x³-6x²y)
դ) (m²-n²)(3m-3n)/(m+n)²(4m-4n)=(3m³-3m²n-3mn²+3n³)/(4m³+8m²n-4mn-4n²)

Advertisement

6․Կատարել բազմապատկում և բաժանում․

1 урок.

Прочитайте биографию В.Я. Брюсова и ответьте на вопросы:

Брюсов Валерий Яковлевич родился 1 декабря 1873 года в купеческой семье Матрёны Александровны и Якова Кузьмича Брюсовых. Дед со стороны отца, Кузьма Андреевич, был купец из бывших крепостных, он оставил сыну свой дом, лавку и капитал, но купцом Кузьма Андреевич так и не стал, увлекшись литературой и естественными науками.
По воспоминаниям родных, Валерий Брюсов рос живым, любознательным мальчиком. Читать научился рано — в четыре года, по газетам. Для воспитания в дом приглашали учителей и гувернанток. Вместо игрушек ему покупали модели паровых машин, приборы для физических и электрических опытов. С юных лет Брюсов слушал разговоры об «умных вещах», читал книги научного содержания. Особенно полюбились ему очерки биографий великих людей: Кеплера, Фультона, Ливингстона.
С одиннадцати лет Брюсова отдали учиться в частную гимназию Ф. И. Креймана, причём сразу во второй класс. Новичок Брюсов поступил в класс, как белая ворона, попал под град насмешек и издевательств. С течением времени до гимназистов все же дошло, что он много знает, а главное, умеет хорошо пересказывать целые книги. У него появились товарищи.

На втором году обучения вместе с одноклассником В. К. Станюковичем он издает рукописный гимназический журнал «Начало», через который впервые осознает себя «литератором». В 1889 году он выпускает рукописный «Листок V класса», в котором обличает гимназические порядки. Из-за этой статьи у Брюсова обостряются отношения с администрацией, вследствие чего ему приходится перейти в гимназию Л. И. Поливанова.
В 1893—1899 годах Брюсов учится на историко-филологическом факультете Московского университета. Помимо классической филологии он изучает Канта и Лейбница, слушает курсы истории В. О. Ключевского, П. Г. Виноградова, ходит на семинары Ф. Е. Корша. На годы учебы в университете приходится первый начальный период осознанного литературного творчества Брюсова.

В 1894—1895 годах Брюсов издает три небольших выпуска сборника «Русские символисты», в которых дает образцы «новой поэзии». Это был первый коллективный манифест русского модернизма в России. Реакция на сборники была скандальной и оглушительной. Нападки критики и неприятие читателей мало смутило Брюсова: он понимал, что на первых порах это неизбежно.

В 1895—1986 году Брюсов издает первый авторский сборник стихов «Шедевры», состоящий из двух изданий. Броское название, вызывающее содержание и далекое от скромности предисловие, обращенное к «вечности и искусству», вызвали дружное неприятие критики. В период с 1895 по 1899 год он сближается с известными писателями-символистами: К. К. Случевским, К. М. Фофановым, Ф. Сологубом, Д. С. Мережковским, 3. Н. Гиппиус, Н. М. Минским. На «субботах» Георга Бахмана, а затем и на собственных «средах» Брюсов начинает регулярно встречаться с московскими модернистами.
В 1897 году Брюсов впервые выезжает за границу, в Германию. В этом же году женится на Иоанне Матвеевне Рунт, ставшей его спутницей жизни и помощницей в литературных делах.
С 1900 по 1903 год Брюсов — секретарь редакции «Архива». Он публикует здесь ряд статей, в том числе «О собрании сочинений Ф. И. Тютчева» (1898), «Ф. И. Тютчев. Летопись его жизни» (1903). Осенью 1900 года в издательстве «Скорпион» выходит третья книга лирики Брюсова «Третья стража. Книга новых стихотворений. 1897—1900», открывающая второй зрелый период творчества писателя.

Вопросы:

Когда и где родился Валерий Яковлевич Брюсов?
Брюсов Валерий Яковлевич родился 1 декабря 1873 года в купеческой семье Матрёны Александровны и Якова Кузьмича Брюсовых.
Какие увлечения были у дедушки Брюсова, Кузьмы Андреевича?
Дед со стороны отца, Кузьма Андреевич, был купец из бывших крепостных, он оставил сыну свой дом, лавку и капитал, но купцом Кузьма Андреевич так и не стал, увлекшись литературой и естественными науками.
В каком возрасте Брюсов научился читать и что он читал?
Читать научился рано — в четыре года, по газетам. С юных лет Брюсов слушал разговоры об «умных вещах», читал книги научного содержания. Особенно полюбились ему очерки биографий великих людей: Кеплера, Фультона, Ливингстона.
Какие особенности воспитания Брюсова можно выделить в детские годы?
Вместо игрушек ему покупали модели паровых машин, приборы для физических и электрических опытов.
Почему Брюсов был «белой вороной» в гимназии?
С одиннадцати лет Брюсова отдали учиться в частную гимназию Ф. И. Креймана, причём сразу во второй класс. Новичок Брюсов поступил в класс, как белая ворона, попал под град насмешек и издевательств. С течением времени до гимназистов все же дошло, что он много знает, а главное, умеет хорошо пересказывать целые книги. У него появились товарищи.

Прочитайте стихотворение:

Первый снег

Серебро, огни и блестки, —
Целый мир из серебра!
В жемчугах горят березки,
Черно-голые вчера.

Это — область чьей-то грезы,
Это — призраки и сны!
Все предметы старой прозы
Волшебством озарены.

Экипажи, пешеходы,
На лазури белый дым.
Жизнь людей и жизнь природы
Полны новым и святым.

Воплощение мечтаний,
Жизни с грезою игра,
Этот мир очарований,
Этот мир из серебра!

Дайте определения следующим словам:

Грезы – мечты
Лазурь – цвет
Проза – литературный текст не имеющей рифмы

Дайте ответы на вопросы по стихотворению:

Какое настроение передает стихотворение?
Стихотворение передает
Какие образы использует автор, чтобы передать атмосферу первого снега?
Какое значение имеет слово «серебро» в контексте стихотворения?
Как автор описывает природу и её изменение в момент первого снега?
Почему поэт говорит о мире как о «чьей-то грезе» и «призраках и снах»?
Какие эпитеты и метафоры используются для создания волшебной атмосферы?

2 урок.

Выберите одно стихотворение и выучите его (на уроке будем будем слушать).

Первый снег

Серебро, огни и блестки, —
Целый мир из серебра!
В жемчугах горят березки,
Черно-голые вчера.

Это — область чьей-то грезы,
Это — призраки и сны!
Все предметы старой прозы
Волшебством озарены.

Экипажи, пешеходы,
На лазури белый дым.
Жизнь людей и жизнь природы
Полны новым и святым.

Воплощение мечтаний,
Жизни с грезою игра,
Этот мир очарований,
Этот мир из серебра!

Творчество

Тень несозданных созданий
Колыхается во сне,
Словно лопасти латаний
На эмалевой стене.

Фиолетовые руки
На эмалевой стене
Полусонно чертят звуки
В звонко-звучной тишине.

И прозрачные киоски,
В звонко-звучной тишине,
Вырастают, словно блестки,
При лазоревой луне.

Всходит месяц обнаженный
При лазоревой луне…
Звуки реют полусонно,
Звуки ластятся ко мне.

Тайны созданных созданий
С лаской ластятся ко мне,
И трепещет тень латаний
На эмалевой стене.

Труд

В мире слов разнообразных,
Что блестят, горят и жгут, —
Золотых, стальных, алмазных, —
Нет священней слова: «труд»!

Троглодит стал человеком
В тот заветный день, когда
Он сошник повел к просекам,
Начиная круг труда.

Все, что пьем мы полной чашей,
В прошлом создано трудом:
Все довольство жизни нашей,
Все, чем красен каждый дом.

Новой лампы свет победный,
Бег моторов, поездов,
Монопланов лет бесследный, —
Все — наследие трудов!

Все искусства, знанья, книги —
Воплощенные труды!
В каждом шаге, в каждом миге
Явно видны их следы.

У себя

Так все понятно и знакомо,
Ко всем изгибам глаз привык;
Да, не ошибся я, я — дома:
Цветы обоев, цепи книг…

Я старый пепел, не тревожу, —
Здесь был огонь и вот остыл.
Как змей на сброшенную кожу,
Смотрю на то, чем прежде был.

Пусть много гимнов не допето
И не исчерпано блаженств,
Но чую блеск иного света,
Возможность новых совершенств!

Меня зовет к безвестным высям
В горах поющая весна,
А эта груда женских писем
И нежива, и холодна!

Лучей зрачки горят на росах,
Как серебром все залито…
Ты ждешь меня у двери, посох!
Иду! иду! со мной — никто!

Հարցեր և առաջադրանքներ։

Ճիշտ են արդյո՞ք հետևյալ պնդումները:

1. Եթե ուղիղը շրջանագծի շոշափողն է, ապա այն ունի շրջանագծի հետ երկու ընդհանուր կետ:

Շրջանագծի հետ երկու ընդհանուր կետ:

Սխալ է: Եթե ուղիղը շրջանագծի շոշափողն է, ապա այն ունի շրջանագծի հետ միայն մեկ ընդհանուր կետ:

2. Եթե ուղիղը շրջանագծի հետ ունի ընդհանուր կետ, ապա այն հանդիսանում է շրջանագծի հատող:

Ճիշտ է

3. Ուղիղն ու շրջանագիծը կարող են ունենալ միայն երկու ընդհանուր կետ:

Սխալ է Ուղիղն ու շրջանագիծը կարող են ունենալ կամ միայն մեկ ընդհանուր կետ

4.Ո՞ր ուղիղն է կոչվում շրջանագծին հատող:

Եթե ուղիղը շրջանագծի հետ ունի երկու ընդհանուր կետեր, ապա այն կոչվում է շրջանագծի հատող:

5.Ո՞ր ուղիղն է կոչվում շրջանագծի շոշափող: 

Եթե ուղիղը շրջանագծի հետ ունի մեկ ընդհանուր կետ, ապա այն կոչվում է շրջանագծի շոշափող:

6.Ո՞ր կետն է կոչվում շրջանագծի և ուղղի շոշափման կետ:

Շրջանագծի և ուղղի շոշափման կետը կոչվում է շրջանագծի շոշափման կետ կամ շոշափման կետ: Այս կետում ուղղին շոշափում է շրջանը, և այդ կետում շրջանի և ուղղի միջև միայն մեկ ընդհանուր կետ կա:

7. Դիցուք՝ d-ն r շառավղով շրջանագծի կենտրոնի հեռավորությունն է p ուղղից: Ինչպե՞ս են միմյանց նկատմամբ դասավորված շրջանագիծը և p ուղիղը, եթե՝

ա) r=18 սմ, d=13 սմ, բ) r=6 սմ, d=5,6 սմ,
գ) r=7,2 սմ, d=3,7 դմ, դ) r=9 սմ, d=1,3 դմ,
ե) r=6 սմ, d=60 մմ:

8. ABC եռանկյան մեջ AB=10սմ, ∠C=900, ∠B=300: Պահանջվում է տանել A կենտրոնով շրջանագիծ: Ինչպիսի՞ն պետք է լինի այդ շրջանագծի շառավիղը, որպեսզի BC ուղիղը՝

ա) շոշափի շրջանագիծը,

բ) շրջանագծի հետ չունենա ընդհանուր կետ,

գ) շրջանագծի հետ ունենա ընդհանուր կետեր:

9.Տրված է ABCD քառակուսին, որի անկյունագիծը 6 սմ է: Տանել շրջանագիծ, որի կենտրոնը լինի A–ն: Ի՞նչ երկարություն պետք է ունենա շրջանագծի շառավիղը, որպեսզի BD անկյունագիծն ընդգրկող ուղիղը լինի՝ 

ա) շրջանագծի շոշափող

 բ) շրջանագծի հատող:

10. AB և CD հատվածները O կենտրոնով շրջանագծի տրամագծեր են: Հաշվեք AOD եռանկյան պարագիծը, եթե հայտնի է, որ CB = 15 սմ, AB = 14 սմ:

•  սմ։

•  սմ (շրջանագծի շառավիղ)։

•  երկարությունը պետք է գտնենք։

ՀԱՐՑԵՐ ԵՎ ԱՌԱՋԱԴՐԱՆՔՆԵՐ 

1. Գնահատե՛ք Հարավարևմտյան Ասիայի աշխարհագրական դիրքը:

Հարավարևմտյան Ասիան աշխարհագրական առումով կարևոր խաչմերուկ է՝ սահմանակից Աֆրիկային, Եվրոպային, Հնդկաստանին և Խաղաղ օվկիանոսին: Տարածաշրջանը հարուստ է բնական ռեսուրսներով՝ նավթով և գազով, և ունի ռազմավարական նշանակություն՝ հիմնական ծովային առևտրի ճանապարհների վրա գտնվելու շնորհիվ:

2. Բացատրե՛ք ջրի և նավթի նշանակությունը տարածաշրջանի համար: 

Ջուրը և նավթը կարևոր բնական ռեսուրսներ են Հարավարևմտյան Ասիայի համար: Նավթը ապահովում է տարածաշրջանի տնտեսության հիմքը, քանի որ այն կարևոր արտահանում է և համաշխարհային էներգետիկ շուկաներում մեծ դեր ունի: Ջուրը, ընդհակառակը, սահմանափակ է, ինչը հանգեցնում է լուրջ ջրային ճգնաժամերի և քաղաքական լարվածության՝ հատկապես այնպիսի երկրներում, ինչպիսիք են Սիրիան և Իրաքը, որտեղ ջրի ռեսուրսները վերամշակման և բաշխման համար կարևոր կետ են։

3. Գնահատե՛ք տարածաշրջանի բնական պայմանները և ռեսուրսները՝ տնտեսության տարբեր ճյուղերի զարգացման հնարավորությունների տեսակետից:  

Հարավարևմտյան Ասիայի բնական պայմանները բարդ են՝ այս տարածաշրջանում ընդգրկվում են անապատներ, քարքարոտ տարածքներ, բայց նաև կան մերձարևադարձային գոտիներ և ոռոգման հնարավորություններ։ Նավթի և բնական գազի մեծ պաշարները ապահովում են էներգետիկայի ու արդյունաբերության զարգացման հիմքը։ Ջրի սահմանափակությունը սահմանափակում է գյուղատնտեսությունը, սակայն ոռոգման համակարգերի զարգացմամբ կարող են աճել արտադրության հնարավորությունները։ Տարածաշրջանում նաև զարգանում են զբոսաշրջությունը, շինարարությունը և ծառայությունների ոլորտը՝ բնական ռեսուրսների ճիշտ օգտագործման պայմաններում։

4. Պատրաստե՛ք նյութեր Հարավարևմտյան Ասիայի պատմամշակութային և ճարտարապետական հուշարձանների վերաբերյալ: 

  Հարավարևմտյան Ասիան պատմամշակութային ու ճարտարապետական հարուստ ժառանգություն ունի. 주요 հուշարձաններից են՝

1. Պետրան (Հորդանան)՝ քարից փորած հին քաղաք, աշխարհում հայտնի 7 عجայքների մեկը։

2. Բաբելոնը (Իրաք)՝ հին Մեսոպոտամիայի քաղաք, նշանավոր Զիգուրատով։

3. Երուսաղեմի սուրբ տեղերը՝ քրիստոնեության, իսլամի և հրեության սուրբ վայրեր։

4. Դամասկոսի մզկիթը (Սիրիա)՝ իսլամական ճարտարապետության գլուխգործոց։

Այս հուշարձանները տարածաշրջանի պատմության ու մշակույթի կարևոր մաս են կազմում։

5. Ի՞նչ գիտեք տարածաշրջանի «թեժ» կետերի մասին: 

Հարավարևմտյան Ասիայի «թեժ» կետերը ներառում են՝

1. Իսրայել-Պաղեստին՝ տարածքային հակամարտություն։

2. Սիրիայի քաղաքացիական պատերազմ՝ իշխանափոխություն և արտաքին միջամտություններ։

3. Իրան-ԱՄՆ հակասություններ՝ միջուկային ծրագիր և տնտեսական պատժամիջոցներ։

4. Եմեն՝ Սաուդյան Արաբիայի ու հադիրների հակամարտություն։

Այս հակամարտությունները ստեղծում են տարածաշրջանային անկայունություն։

6. Պատրաստե՛ք նյութ «Անապատը և մարդը» թեմայով:

«Անապատը և մարդը»

Անապատը չոր և դաժան բնապատմություն է, որտեղ մարդկանց կյանքը միշտ կապված է ջրի և ռեսուրսների սակավության հետ։ Այնտեղ ապրող մարդիկ, օրինակ՝ արաբական ցեղերը, զարգացրել են հատուկ գոյատևման հմտություններ՝ օգտագործելով ոռոգման համակարգեր և ջրի պահպանման միջոցներ։ Անապատը պահանջում է բարձր դիմադրություն և հոգևոր ուժ՝ մարդկանց հաճախ օգնելով վերագտնել իրար աջակցության ու համերաշխության արժեքները։ Այն նաև մեծ նշանակություն ունի կրոնական և մշակութային համատեքստում՝ որպես փիլիսոփայության, մեկուսացման և խոհեմության տարածք։

Հարցեր և առաջադրանքներ։

1․Ինչպե՞ս են բազմապատկվում հանրահաշվական կոտորակները։

2․Ինչպե՞ս են բաժանվում հանրահաշվական կոտորակները։

3․Կատարել գործողությունները․

ա) ac/bd
բ) xb/ya
գ) 84a/7ab
դ) 80P/120q
ե) 5ax²/6by²
զ) 35ax/14aby

4․Ձևափոխել հանրահաշվական կոտորակի․

ա) (a²-b²)/2a²b : (a+b)/4ab²
բ) (x+y)/(x-y) : (2x²-2y²)/(x²-xy)
գ) (mn-m²)/2m : (n²-m²)/8n
դ) (2a-4)/(b+1) * (b+1)²/(a²-4)
ե) (x-y)²/3x²y² * 6xy²/(x-y)
զ) (16-m²)(m²-3m) * (m²-9)/(m²+4m)

5․Կատարել բազմապատկում և բաժանում․

ա) (p³q+p²q²-pq³-q⁴)/p² * (p²+2pq+q²)=(p³q+p²q²-pq³-q⁴)/(p⁴+2p³q+p²q²)
բ) (a²-9b²)(a-b)/(a²+3ab)(a²-ab)=(a³-a²b-9ab²+9b³)/(a³-a²b-a²b+ab²)=(a³-a²b-9b²a+9b³)/(a³-2a²b+ab²)
գ) (3x³+3x²y-3xy²-3y³)/(6x³-6x²y+6x²y-6x²y)=(3x³-3x²y-3xy²-3y³)/(6x³-6x²y)
դ) (m²-n²)(3m-3n)/(m+n)²(4m-4n)=(3m³-3m²n-3mn²+3n³)/(4m³+8m²n-4mn-4n²)

6․Կատարել բազմապատկում և բաժանում․

Բանավոր քննարկման համար 

1. Անօրգանական նյութերի դասաարգում:

Անօրգանական նյութերը դասվում են ըստ այս խմբերի.

1. Օքսիդներ (CO2, H2O)

2. Հիդրոքսիդներ (NaOH, Ca(OH)2)

3. Թթուներ (HCl, H2SO4)

4. Աղեր (NaCl, KNO3)

5. Պերօքսիդներ (H2O2)

1. Թթվածին: Ֆիզ-քիմ հատկութունները: Ստացում:

Թթվածին (O₂)

• Ֆիզիկական հատկություններ՝ գազ, առանց համի ու հոտի, լուծելի է ջրում:

• Քիմիական հատկություններ՝ օքսիդացնում է շատ նյութեր, առաջացնում է օքսիդներ:

• Ստացում՝

1. Ջրի էլեկտրոլիզ՝ 2H₂O → 2H₂ + O₂

2. Օզոնից՝ 2O₃ → 3O₂

1. Ջրածին: Ֆիզ—քիմ հատկութունները: Ստացում:

Ջրածին (H₂)

• Ֆիզիկական հատկություններ՝ գազ, առանց համի ու հոտի, թեթև:

• Քիմիական հատկություններ՝ նվազեցնում է (ռեակցիաներում որպես ռեդուկտոր), վառվում է:

• Ստացում՝

1. Էլեկտրոլիզ՝ 2H₂O → 2H₂ + O₂

2. Հիդրոմետաղներով՝ HCl + Zn → ZnCl₂ + H₂

   4. Ի՞նչ է օքսիդ: Բերել օրինակներ:

1. Ի՞նչ է հիմք: Բերել օրինակներ:
2. Ի՞նչ է աղ: Բերել օրինակներ:
3. Ի՞նչ է թթու: Բերել օրինակներ:

1. Օքսիդ

Օքսիդներն այն միացություններն են, որտեղ թթվածինը կապված է այլ տարրի հետ:

Օրինակներ՝

• CO₂ (ածխածնի դիօքսիդ)

• Fe₂O₃ (փղոսկրի օքսիդ)

2. Հիմք

Հիմք են այն նյութերը, որոնք կարող են ընդունել հիդրոնիան (H⁺) իոններ և ստեղծել հիդրոքսիդներ:

Օրինակներ՝

• NaOH (նատրիումի հիդրոքսիդ)

• Ca(OH)₂ (կալցիումի հիդրոքսիդ)

3. Աղ

Աղերն այն միացություններն են, որոնք կազմվում են թթուների և հիմքերի փոխազդեցությունից:

Օրինակներ՝

• NaCl (նատրիումի քլորիդ)

• KNO₃ (կալիումի նիտրատ)

4. Թթու

Թթուները միացություններ են, որոնք կարող են ազատել հիդրոնիան (H⁺) իոններ ջրի մեջ:

Օրինակներ՝

• HCl (հիդրոքլորական թթու)

• H₂SO₄ (հալֆուրական թթու)

1.Որո՞նք են կմախքի բաժինները:

Կմախքը բաժիններ են ունենում հետևյալ կերպ.

1. Հոդեր՝ ոսկորների միացում:

2. Օսթետիկ համալիրվածքներ՝ մկաններ, կապաններ, հոդերի պարագաներ:

3. Կմախքի առանցքային կառուցվածքներ՝ ողնաշար, կրծքավանդակ, գլուխ:

4. Սահմանափակ ոսկորներ՝ վերջույթներ, ձեռքեր, ոտքեր:

2. Ի՞նչ բաժիններից է կազմված իրանի կմախքը:

Իրանի կմախքը կազմված է.

1. Գլուխ (դեմքի և գլխուղեղի ոսկորներ)

2. Ողնաշար

3. Կրծքավանդակ (կողոսկրեր և կրծքավանդակ)

4. Վերջույթներ (ձեռքեր, ոտքեր)

5. Պելվիս (պռեմի ոսկորներ)

3. Ի՞նչ ոսկրերից է կազմված կրծքա վանդակը:

Կրծքավանդակն ունի հետևյալ ոսկորներ.

1. Կողոսկրեր (12 զույգ)

2. Կրծքավանդակի ոսկոր

3. Ողնաշարի ոսկորներ (12 ող)

4.Ի նչպիսի՞ առանձնահատկություններ ունի մարդու կմախքը` կապված ուղղաձիգ քայլվածքի հետ:

Մարդու կմախքը ուղղաձիգ քայլվածքի համար ունի հետևյալ առանձնահատկությունները.

1. S-աձև ողնաշար՝ հավասարակշռության պահպանում։

2. Կրծքավանդակի կորում՝ մարմնի ծանրության կենտրոնը շոշափելու համար։

3. Ազդրի ոսկորները՝ ուղղված դեպի առաջ՝ կայուն քայլվածք ապահովելու համար։

4. Վերջույթների դիրք՝ ուղղված առաջ, քայլելու համար։

5. Ի՞նչ դեր են կատարում ողնաշարիկորությունները:

Ողնաշարիկորությունները կատարում են հետևյալ դերերը.

1. Շոկի կլանում՝ նվազեցնում են ձախողումները և վիբրացիաները, պաշտպանում ներքին օրգանները։

2. Շարժունակություն՝ ապահովում են մարմնի ճկունություն և շարժունակություն։

3. Կայունություն՝ պահպանում են մարմնի հավասարակշռությունը և ուղղաձիգ դիրքը։