Առաջադրանքներ։

1․ Տրված է՝ OD=3 սմ, AC=14 սմ: Գտնել  BD-ն և AO-ն:

BD=3 x 2=6 սմ
AO=14:2=7 սմ

2․ ABCD շեղանկյան մեջ <B=120⁰: Անկյունագծերը հատվում են O կետում: BC կողմը 10սմ է: Գտնել BD անկյուանգիծը:

Քանի որ շեղանկյան անկյունագծերը կիսում են անկյունները երկու հավասար մասերի=><A=<C=>Եռ.ABC-հավասարասրուն
120:2=60⁰
180-120=60⁰
60:2=30⁰
<O=90⁰, ըստ թեորեմի 90⁰ անկյան հանդիպակաց կողմը ներքնաձիքն է:
Դիտարկենք եռանկյուն OBC-ն, <OBC=60⁰,<C=30⁰, ըստ թեորեմի ուղղանկյուն եռանկյան 30 աստիճան անկյան հանդիպակած կողմը հավասար է ներքնաձիքին=>BO=10սմ
10 x 2=20
Պատ. 20 սմ:

3․ Գտնել ABCD շեղանկյան պարագիծը, եթե <B=60⁰, AC=14 սմ:

Ստեղծում ենք ուղղանկյուն եռանկյուն, անկյունագծերի հատվող կետը նշանակում ենք որպես O։
BOA Եռանկյան մեջ B-ն 30 աստիճան է։
AO=14:2=7 սմ
AB-ն հավասար է 7×2=14 սմ, քանի որ անկյուններից մեկը հավասար է 30 աստիճանի, էջը հավասար է ներքնաձիգի կեսին։
AB=14 սմ
14×4=56 սմ
Պատ՝ 56 սմ:

4․ Հաշվել շեղանկյան մյուս անկյունները, եթե A անկյունը 67° է:

Տրված է, <A=67⁰
<D=180-67=113⁰
<C=180-113=67⁰
<B=180-67=113⁰
<A=67⁰
<B=113⁰
<C=67⁰
<D=113⁰

5․Շեղանկյան սուր անկյունը հավասար է 60°, իսկ պարագիծը 48 մ է: Հաշվել շեղանկյան փոքր անկյունագիծը:
x= 60
y= 180 – 60 = 120 (բութ անկյուն)
48 : 4 = 12(յուրաքանչյուր կողմը)
Դիտարկենք >BCD որտեղ բոլոր անկյունները 60 աստիճան են(անկյունագիծը նաև կիսորդ է): Այսպիսով >BCD հավասարակողմ է, այսինքն փոքր անկյունագիծը հավասար է 12 սմ:

6․ Շեղանկյան անկյունագծերից մեկը հավասար է կողմին: Գտնել շեղանկյան անկյունները։
AC = AB:
Քանի որ անկյունագիծը հավասար է շեղանկյան կողմերից մեկին, ապա այդ անկյունագիծը հավասար է նաև յուրաքանչյուր կողմին՝ ըստ շեղանկյան այն հատկությունի՝ որ բոլոր կողմերը իրար հավասար են։ Քանի որ՝ AC==AB==BC` ապա ABC եռանկյունը հավասարակողմ է, ինչը նշանակում է, որ իր անկյունները՝ 360/3 => <A=<B=<C=60^o:
Եվ քանի որ՝ շեղանկյան բոլոր կողմերը իրար հավասար են՝ ապա՝ ABC==ACD՝ ինչը նշանակում է, որ ACD — ի բոլոր եռանկյունները նույնպես՝ 60^o — են։
Ըստ շեղանկյան մի այլ հատկությունի՝ անկյունագծերը կիսում են շեղանկյան ներքին անկյուները հավասար մասերի, ինչը նշանակում է, որ <A = <CAD+<CAB => <A = 120^o, իսկ ըստ զուգահեռագծի հայտանիշի՝ հակադարձ կողմերը իր հավասար են, ինչը նշանակում է՝ որ շեղանկյան անկյունները՝ (<A = 120^o; <C = 120^o, <B = 60^o; <D = 60^o):

7․ Հաշվել շեղանկյան բութ անկյունը, եթե նրա անկյունագծերից մեկը կողմի հետ կազմում է 31° -ի անկյուն:
Քանի որ շեղանկյան անկյունագծերը անկյունների կիսորդներ են, հետևաբար 31 x 2=62⁰:
360-(62+62)=236⁰
236:2=118⁰
Շեղանկյան բութ անկյունը 118⁰ է։
Պատ․՝ 118⁰:

8․ Տրված է՝ BD=26 սմ, AC=38 սմ։ Գտնել  OCD եռանկյան OC և ODկողմերը

OD=26:2=13 սմ
OC=38:2=19 սմ

Հարցեր և առաջադրանքներ։

1․ Ո՞ր պատկերն է կոչվում քառակուսի։ GEOGEBRA ծրագրով գծել ABCD քառակուսի։

Քառակուսի է կոչվում այն ուղղանկյունը, որի բոլոր կողմերը հավասար են:

2․ Գրել քառակուսու հատկությունները։

Քառակուսու հատկությունները

Քառակուսին զուգահեռագիծ է, ուղղանկյուն և շեղանկյուն: Հետևաբար, այն ունի զուգահեռագծի, ուղղանկյան և շեղանկյան բոլոր հատկությունները:

1. Քառակուսու բոլոր կողմերը հավասար են՝ AB=BC=CD=AD:

2. Քառակուսու բոլոր անկյունները 90° են:

3. Քառակուսու անկյունագծերը հավասար են և հատման կետով կիսվում են՝ BD=AC; BO=OD=AO=OC:

4. Քառակուսու անկյունագծերը փոխուղղահայաց են՝ BD⊥AC:

5. Քառակուսու անկյունագծերը նաև անկյունների կիսորդներ են՝ ∢ABD=∢DBC=∢BCA=…=45°:

6. Անկյունագիծը քառակուսին բաժանում է չորս հավասար հավասարասրուն ուղղանկյուն եռանկյունների:  

3․ Տրված է՝ OC=23 սմ: Գտնել DB-ն։

OC=Oa=23

AC=46 =>BD=46

պատ` 46սմ

4․ Քառակուսու կողմը 15 սմ է։ Գտնել քառակուսու պարագիծը։

P=15×4=60

        պատ`60սմ

5․Քառակուսու պարագիծը 72 սմ է: Հաշվել քառակուսու կողմը:

P=72=>a=p/4=18

       պատ`18սմ

6․ Քառակուսու անկյունագծերի հատման կետից մինչև բոլոր կողմերը եղած հեռավորությունների գումարը 24 սմ է: Գտեք քառակուսու պարագիծը:

պատ`48 

Աշխատանքի նպատակը 

1. համուզվել, որ ուսումնասիրվող շարժումը հավասարաչափ արագացող է :
2. Սովորել ճանապարհի  և ժամանակի օգնությամբ շարժման արագացումը հաշվել:
3. Ունենալ շարժման ճանապարհը և արագացումը կարողանալ հաշվել ժամանակը:
4. Զարգացնել աշակերտների փորձարարական(կարճ ժամանակամիջոցների չափումը) և հաշվել հմտությունները:@

Պետքե իմանալ 

1. Հավասարաչափ արագացող շարժման հիմնական բանաձևերը:

V=at.      S=at2/2

1. (2)-րդ բանաձևից ստացող բանաձևերը արագացման ևժամանակի համար:

a=2s/t2.      t=2s/a

1. Արագացման սահմանումը, ֆիզիկական իմաստը,միավորը:
2. Մարմնի շարժումը թեք հարթությամբ հավասարաչափ արագացող:

Սահմանումը.

աԱն ֆիզիկխկան մեծութունը որը հավասար է մարմնի շարժման արագության փոփոխության և այն ժամանակամիջոցի հարաբերության որի ընթացքում կատարվել է այդ փոփոխությունը կոչվում է հավասարաչափ արագացող շարժման արագացում:

Նշանակում ենք a-տառով լատիներեն <<Ակսելատիո>> բառից է, որը նշանակում է արագացում: Բանաձևը`a=v/t

Արագացման միավորը այնպիսի միաորը այնպիսիս հավասարաչափ արագացող շարժման արագացումն է, երբ  այդ շարժման արագությունը հյրուրաքանչյուր  մեկ վ-ում փոփոխվում  մ/վ-ով: Այդ միավորը նշանակում են ` մեկ մ/վ2:

1. 0.1 վ-ի հշտությամբ պետք է չափենք ժամանակահատվածները:

Անհրաժեշտ սրքերը `ճոռ,վարկյանաչափ, պոխպատե գնդիկ,վարկենաչափ, մետաղյաբաժակ,չափաքանոն կամ չափա ժապավաեն , ամրակալան կցորթիչով 

 Փորձի Ընթացքը 

Ամրացրեցինք անկայն տակ: Ճոռի հիմքին տեղավորեցի մըտաղյա բաժակը ,քանոնով չափեցի ճոռի երկարությունը:Դա կլինի այն ճանապարհը 0 (S)  որը կանցնի գնդիկը փորձի ժամանակ բաց թողնենք գնդիկը ճոռի վերեվի մասից և միաժամանակ  աշխատեցրեցի վարկենաչափը:Երբ գնդիկը բախվեց մետաղյա բաժակին կանգնեցրեցի վարկենաչափը և գրանցեցի շրաժման ժամանակա հատվածը:

1․ ա) Մի թիվը 8-ով մեծ է մյուսից: Այդ թվերի գումարը հավասար է 44-ի: Գտնել այդ թվերը:

18;26

բ) Մի թիվը 13-ով փոքր է մյուսից: Գտեք այդ թվերը, եթե նրանց գումարը 35 է

11;2

2․ ա) Երկու թվերի գումարը 19 է, իսկ տարբերությունը՝ 7: Գտնել այդ թվերը:

13;6

բ) Երկու թվերի գումարը 23 է, իսկ տարբերությունը՝ 9: Գտնել այդ թվերը:

16;7

3․ Մի թիվը 2 անգամ մեծ է մյուսից: Եթե այդ թվերից փոքրը մեծացվի 4 անգամ, իսկ մեծը՝ 2 անգամ, ապա նրանց գումարը հավասար կլինի 44: Գտեք այդ թվերը:

5.5 ;11

4․ 56 սմ պարագծով ուղղանկյան երկու կողմերի տարբերությունը 8 սմ է։ Գտնել ուղղանկյան կողմերը։

56:2=28

28-8=20 

պատ`20

5․ Երեք բադ և չորս սագ միասին կշռում են 2կգ 500գ, իսկ չորս բադ և երեք սագ միասին կշռում են 2կգ 400գ։ Որքա՞ն է կշռում 1 սագը և 1 բադը։

300,400

6․ Դպրոցականները էքսկուրսիա գնացին: Նրանք վերադարձան այլ ճանապարհով, որ 9 կմ-ով կարճ էր առաջինից: Որքա՞ն է յուրաքանչյուր ճանապարհի երկարությունը, եթե դպրոցականներն ընդամենը անցան 47 կմ:

 28 կմ, 19կմ

7․ Եռանկյան մեծ կողմը 18 սմ է, իսկ մյուս երկու կողմերի տարբերությունը՝ 6 սմ։ Ինչի՞ են հավասար եռանկյան կողմերը, եթե նրա պարագիծը 42 սմ է։

18սմ, 15սմ  և 9 սմ

Տնային

Պատրաստվել բանավոր քննարկման

1-https://emma89ayvazyangmail.wordpress.com/2024/10/13/%d5%bb%d6%80%d5%a1%d5%ae%d5%b6%d5%ab-%d5%bd%d5%bf%d5%a1%d6%81%d5%b8%d6%82%d5%b4%d5%a8/

2-https://emma89ayvazyangmail.wordpress.com/2024/10/06/%d5%bb%d6%80%d5%a1%d5%ae%d5%ab%d5%b6-2/

Պատասխանել հարցերին.

1.Ինչո՞ւ ջրածնային վառելիքն էկոլոգիապես մաքուր է համարվում:

Ջրածնային վառելիքը  էկոլոգյապես մաքուր է համարվում է մի քանի պատճառով:

Թափանցիկության:Ջրածնային չի արտանետում վնասակար նյութեր, ինչը բարենապաստ է օդի որակի համար:

2.Թվարկե՛ք իրենց բաղադրությունում ջրածին տարրը պարունակող մի քանի նյութ, որոնց հետ ամեն օր շփվում եք:

 Օգտակար Սնունդ:Բոլոր սննդամթերքները, ինչպիսիք են մրգերը(օրինակ`խնձոր,խաղող)և բանջարեղեն (օրինակ գազար,կարտոֆիլ)

Պատասխանել հարցերին․

1. Ի՞նչ նշանակություն ունի նյարդային համակարգը:

Նյարդային համակարգը կարգավորում է օրգանիզմի բոլոր գործընթացները, ներառյալ շարժումները, զգացողությունները, ռեակցիաները և հարմարվողականությունը արտաքին միջավայրին: Այն ապահովում է տեղեկատվության արագ փոխանցումը:

2. Ի՞նչ բաժիններից է կազմված նյարդային համակարգը:

Նյարդային համակարգը բաժանվում է երկու հիմնական մասի՝ Կենտրոնական նյարդային համակարգ (ԿՆՀ), Ծայրամասային նյարդային համակարգ (ԾՆՀ)

3.Ո՞ր բաժիններն են մտնում կենտրոնական նյարդային համակարգի ﬔջ:

Կենտրոնական նյարդային համակարգի մեջ մտնում են գլխուղեղը և ողնուղեղը:

4. Ներյոնների ինչպիսի՞ տեսակներ գիտեք:

Նեյրոնները բաժանվում են ըստ գործառույթների՝ Զգայական նեյրոններ, Շարժիչ նեյրոններ, Միջնորդ նեյրոններ

5. Ի՞նչ է նյարդը:

Նյարդ, փակ պարանանման աքսոնների փունջ (նյարդաթելեր, նեյրոնի երկար և բարակ պրոյեկցիաներ) ծայրամասային նյարդային համակարգում։ Նյարդը իրենից ներկայացնում է ընդհանուր ճանապարհ էլեկտրոքիմիական նյարդային իմպուլսների համար, որոնք փոխանցվում է ամեն աքսոնի երկարությամբ մինչև ծայրամասային օրգաններ։

Задание 1. Вставьте пропущенные буквы.

Блестеть на солнце, косолапый мишка, угледобывающая отрасль, четко излогать, выросли заросли, загорать на пляже, маленький росток, газовая гарелка, уложить спать ребенка, огёрок свечи, прийти на выгурки, красная зарька, косаться вопроса, прикнснуться к стене.

Задание 2. Объясни значение фразеологизма одним словом:

1. Кот наплакал – мало

2. Без года неделя – недолго

3. В двух словах – кратко

4. В мгновение ока – мгновенно

5. Во весь голос – громко

6. Во весь дух – стремительно

7. Выбиться из сил – истощиться

8. Делать из мухи слона – преувеличивать

Задание 3. Поставьте глаголы в нужное время.

Ее мама ежедневно (ходить) на работу.
В прошлом году Маша (сдать) ЕГЭ по обществознанию на 90 баллов.
Ты (читать) эту книгу завтра? 
Я (играть) в баскетбол каждый вечер у себя во дворе.
Гости (приехать) завтра, а ты до сих пор не (убраться) в комнате.

1. Ее мама ежедневно ходитна работу.

2. В прошлом году Маша сдалаЕГЭ по обществознанию на 90 баллов.

3. Ты будешь читатьэту книгу завтра?

4. Я играюв баскетбол каждый вечер у себя во дворе.

5. Гости приедут завтра, а ты до сих пор не убрался в комнате.

Նպատակը

1. Հասարակական խմբերի տեսակները

Հասարակական խմբերը կարող են բաժանվել մի քանի տեսակի, ըստ իրենց ձևավորման, կազմի և նպատակների:

• Ընկերակցական խմբեր: Ընդգրկում են ընկերների, բարեկամների, հասարակական կազմակերպությունների անդամներին:

• Բնակչության խմբեր: Ծառայում են որպես համայնքի միավորում, ինչպիսիք են կացության կամ աշխատանքի հիմքով ձևավորված խմբերը:

• Հաղորդակցական խմբեր: Արտահայտում են գաղափարների, մշակույթի, հետաքրքրությունների հիման վրա կազմված խմբեր, օրինակ՝ արվեստի կամ երաժշտության սիրահարներ:

• Նպատակային խմբեր: Միավորվում են կոնկրետ նպատակների շուրջ, ինչպես, օրինակ, քաղաքական կուսակցություններ կամ հասարակական շարժումներ:

2. Սոցիալական շերտեր

Սոցիալական շերտերը բնութագրվում են:

• Տնտեսական կարգավիճակ: Ծրագրավորումը, եկամուտները և աշխատանքային հնարավորությունները:

• Կրթություն: Կրթական մակարդակը, գիտելիքները և հմտությունները:

• Մշակույթ: Ժողովրդականություն, ավանդույթներ և կրոնական պատկանելություն:

• Հասարակական դերեր: Ընտանիքում, աշխատանքում և հանրային կյանքում մարդկանց դերերը:

3. Համայնքներ

Համայնքները ձևավորվում են՝

• Ազգային: Շատազգի բնակչության շրջանակներում:

• Մշակութային: Մշակույթով, ավանդույթներով կամ լեզվով սահմանափակված:

• Տնտեսական: Տնտեսական գործունեության կամ աշխատանքի հիման վրա:

• Հանրային: Բոլոր բնակիչների ընդհանուր շահերը ներկայացնող խմբեր:

4. Ինչով է պայմանավորված հասարակական խմբերի ձևավորումը

Հասարակական խմբերի ձևավորումը պայմանավորված է մի շարք գործոններով:

• Բարելավման կարիք: Կյանքի որակի բարձրացումը, տնտեսական զարգացման պահանջները:

• Մշակութային արժեքներ: Ընդունված ավանդույթներ, արժեքներ և համակրանքներ:

• Կապի անհրաժեշտություն: Հոգեկան աջակցություն, սոցիալական ինտերակցիա և փոխհարաբերություններ:

• Պաշտպանության կարիք: Խոցելի խմբերի կամ անհատների իրավունքների պաշտպանություն:

5. Ինչպե՞ս են համայնքի անդամները լուծում կարևոր խնդիրները

Համայնքի անդամները կարող են լուծել կարևոր խնդիրները հետևյալ եղանակներով:

• Համագործակցություն: Համայնքի անդամները միասին աշխատելով լուծում են խնդիրները, բաժանումով պարտականությունները:

• Որոնում և առաջարկներ: Հասարակական հանդիպումներ, կարծիքների արտահայտում և առաջարկների ներկայացում:

• Դիտարկում և գնահատում: Նախագծերի կամ առաջարկների առաջադրումը՝ հիմնված իրավիճակի վերլուծության վրա:

• Նախագծերի իրականացում: Համայնքի միջոցառումներ, կրթական ծրագրեր կամ բարեփոխումներ՝ հիմնված անհրաժեշտության վրա:

Այս բոլոր գործոնները և մեթոդները կարևոր են առողջ, կայուն և գործող համայնքների ձևավորման համար: