Վանի թագավորության վերելքն ու անկումը

Առաջադրանք 2

Խնդրում եմ ներբեռնել-Հայոց պատմություն 7

Վանի թագավորության վերելքն ու անկումը,էջ 39-43 պատմել, էջ 44-ի հարցերին  պատասխանել /

Հարցեր

Ներկայացնել՛։ Ի՞նչ նմանություններ և տարբերություններ կան Սարդուրի և Իշպուինի արքաների արձանագրությունների միջև (ուշադրուդյուն դարձրեք հատկապես ընդգծված հատվածներին)

Համեմատի՛ր։ Ի՞նչ եզրակացություն կարող եք անել Սարդուրի արքայի նշած, <<Նաիրիի արքա>> և Իշպուինի արքայի նշած <<Արքա Բիաինիլի (երկրի)>> ձևակերպումներից։

Մեկնամաբի՛ր։ Ի՞նչ եք կարծում, ինչու՞ է Իշպուինի արքան կարևոր համարում հիշատակել <<Իշխան Տուշպա քաղաքի>> տիիտղոսը։

Հունվարի 29-փետրվարի 4-ը

Առաջադրանք 1

Հայոց պատմություն էջ 54-58-ը պատմել, պատասխանել էջ 58-ի հարցերին:

Դուրս գրել նոր հասկացություններըբառերը, գրել դրանց բացատրությունները:

Դուրս գրել թվականները, իրադարձությունները:

Ա1 | Հասկացություններ և անուններ

Բնութագրի՛ր:

Պարույր Սկայորդի • Երվանդ I Սակավակյաց • Տիգրան Երվանդյան • Կյուրոս Մեծ •
Դարեհ I • Քսենոփոն • սատրապ • արքայական ճանապարհ

Ա2 | Հիմնական գաղափարներ

ա. Ներկայացրո՛ւ։ Ինչպե՞ս հաջողվեց Պարույր Սկայորդուն ճանաչվել հայոց արքա և հաստատվել Հայաստանի գահին:

Քանի որ նա միացել էր Մարստանի և Բաբելոնի հետ դաշինքին, ոիր արդյունքում կործանվեց Ասորեստանը, նա պարգևատրվեց և դարձավ Հայոց թագավոր։

բ. Բացատրի՛ր։ Ի՞նչ դեր ունեցան Երվանդ I Սակավակյացը և Տիգրան Երվանդյանը Հայաստանի ինքնուրույնության պահպանման գործում:

Նա իր տիրապետությունը հաստատում է այն հողերի վրա, որոնք ժամանակին Վանի
թագավորությունն էր վերահսկում։ Նաև Երվանդ I Սակավակյանցին հաջողվում է վերակազմավորել բանակը։


գ. Վերլուծի՛ր։ Ի՞նչ մեթոդներ օգտագործեց Դարեհը իր կայսրության միասնականությունը պահելու համար։ Ինչպե՞ս էր ազդում նրա քաղաքականությունը Հայաստանի վրա։

Հայաստանում ապստամբությունը ճնշելու համար
Դարեհ I-ի զորահրամանատարները ստիպված են լինում հինգ ճակատամարտ
տալ։ Ինչպես պարզ է դառնում արձանագրությունից, Հայաստանը նվաճելու
համար Դարեհը մեծ ճիգ է գործադրել։


Ա3 | Քննադատական մտածողություն

Ճանաչի՛ր ազդեցությունը։ Ի՞նչ եք կարծում, ինչո՞ւ Երվանդական արքաներն իբրև մայրաքաղաք ընտրեցին Վան-Տոսպը։

Ընդհանրացրո՛ւ։ Ինչպե՞ս հաջողվեց Երվանդական արքաներին պահպանել իրենց
ինքնուրույնությունը սատրապության ժամանակաշրջանում:

Նրանց սատրապը Երվանդն (Օրոնտեսն) էր, որն ամուսնացած
էր Աքեմենյան արքայադստեր հետ և սեփական պատկերով դրամներ էր
հատում։ Այդ ամենը վկայում է կայսրության մեջ Երվանդական արքայատոհմի
առանձնահատուկ դիրքի և հավակնությունների մասին։

Գնահատի՛ր։ Նշի՛ր և հիմնավորի՛ր, թե տնտեսական և ռազմական ինչ նշանակություն ուներ Հայաստանի համար «Արքայական ճանապարհը»։

Այդ ճանապարհով առևտուրներ էին իրականացնում։

Փետրվարի 12-16

Տնային

  1. Գրի՛ր երկաթ, սիլիցիում տարրերի հարաբերական ատոմային զանգվածները(Ar) և հաշվի՛ր երկաթ, սիլիցիում տարրերի մեկ ատոմի իրական զանգվածը (m0):

    Fe = 56 * 166 * 10-27
    Si = 28 * 166 * 10-27
  2. Գրի՛ր նյութի քիմիական բանաձևը, եթե հայտնի է, որ դրանց բաղադրության մեջ առկա են. ա) կալիումի երկու ատոմ և ծծմբի մեկ ատոմ,թթվածնի չորս ատոմ:

K2SO4

Սովորի՛ր

——Մոլեկուլները կազմված են ատոմներից: Մոլեկուլը նյութի այն ամենափոքր մասնիկն է, որը պահպանում է տվյալ նյութի հիմնական քիմիական հատկությունները:

——Քիմիական բանաձևը նյութի բաղադրության պայմանական գրառումն է քիմիական տարրերի նշաններով և ինդեքսներով:

——Տարրի հարաբերական ատոմային զանգված է կոչվում այն մեծությունը, որը ցույց է տալիս, թե տվյալ տարրի ատոմի զանգվածը քանի անգամ է մեծ որպես միավոր ընդունված ջրածնի ատոմի զանգվածից: Հարաբերական ատոմային զանգվածը նշանակվում է Ar–ով։

05․02․24

Շաղկապ, նյութական իմաստից զուրկ, քերականական հարաբերություններ արտահայտող խոսքի մաս։ Արտահայտում է առարկաների, երևույթների միջև դրսևորվող համադասական հարաբերություներ։

Շաղկապներն իրար են կապում նախադասության համազոր և համադաս նախադասություններ, իսկ բարդ ստորադասական նախադասություններում՝ երկրորդական նախադասությունները գլխավորի և միմյանց հետ։

Շաղկապները լինում են երկու տեսակ ՝ համադասական և ստորադասկան։

Համադասական շաղկապներ

Համադասական շաղկապների դերը համադաս անդամների ու նախադասությունների կապակցումն է։ Այս շաղկապները կապակցում են նախադասության բազմակի անդամներ կամ համադաս նախադասություններ։ Համադասական շաղկապներից են՝ և, ու, իսկ, բայց, ապա, սակայն, այսինքն, ուրեմն, կամ, նաև և այլն։

Ստորադասական շաղկապ

Այս շաղկապները բարդ ստորադասական նախադասության ստորադաս նախադասությունը կապակցում են գերադաս նախադասությանը՝ որ, թե, եթե, որպեսզի, որովհետև, թեև, թեկուզ, թեպետ, հենց որ, մինչ, մինչև, մինչդեռ, ուրեմն, քան և այլն։

Ըստ կիրառության՝ շաղկապները լինում են մենադիր, կրկնադիր և զուգա-
դիր։ Մենադիր են միայնակ գործածվող շաղկապները. Մութն ընկավ, և բոլորը
ցրվեցին։ Կրկնադիր են կրկնվող շաղկապները. Նա և՛ սովորում էր, և՛ աշխա-
տում։ Զուգադիր են որոշակի զույգերով գործածվող շաղկապները. Եթե թույլ
տան, ապա կգամ։ Թեև դժվար էր, սակայն կատարեցինք։ Ոչ միայն եկավ, այլև
բոլորին օգնեց։ Ոչ թե դժգոհեք, այլ փորձեք որևէ ձևով օգնել։ Կրկնադիր շաղ-
կապների վրա շեշտ է դրվում, և նրանց կապակցած միավորները տրոհվում են
ստորակետերով։ Շաղկապները նախադասության անդամ չեն համարվում։

1.Կետերը փոխարինի՛ր հարմար շաղկապով կամ դերանունով:

Լեռնային հովիտներում գիշերը ձյուն է սպասվում, իսկ հովիտներում՝ անձրև: Աշուն էր, զովաշունչ ու պայծառ աշուն, որը սովորաբար լինում է Արարատյան դաշտում: Այս ջրերը ձյան հալոցքից կամ հորդառատ անձրևներից վարարում էին, դաշտում բնական ավազաններ էին գոյանում: Կարդացի անունս մի ոտանավորի տակ, և ինձ թվաց, որ իմ այդ ստորագրությունը ոսկե տառերով էր տպված: Որպեսզի մինն ուներ, տասն եմ արել: Այն օրից, երբ գյուղ էր եկել, անցել էր ուղիղ մեկ ամիս: Հյուրերին առաջնորդեց դեպի տաղավարը, որտեղ գտնվում էր բակի խորքում: Թե մեծահռչակ զորավար էր, թե երկրների կուսակալ: Հենց որ, նույն ուղղությամբ չէին գնում, միմյանց չէին հանդիպում: Թե հնէաբանը, թե թանգարանի տնօրենը նոր քննության գաղափարին չընդդիմացան:

2.Զույգ նախադասությունները փակագծում գրված շաղկապով կամ միացրո՛ւ՝ քանի ձևով կարող ես:

Օրինակ` Դու ամբողջ աշխարհում շրջած կլինես: Դու կվերադառնաս (երբ) — Երբ ամբողջ աշխարհում շրջած կլինես, կվերադառնաս: Դու, երբ ամբողջ աշխարհում շրջած կլինես, կվերադառնաս: Կվերադառնաս, երբ ամբողջ աշխարհում շրջած կլինես:

Այդ կղզին կատարյալ դրախտ կարելի է դարձնել: Հորդաբուխ աղբյուրներ կային այնտեղ (որովհետև ) —

Անտառում դեռ ոչ մի շշուկ չէր լսվում: Անձրևը արդեն դադարել էր (չնայած) — Չնայած, անտառում դեռ ոչ մի շշուկ չէր լսվում, անձրևը արդեն դադարել էր։

Բոլորը քեզ նման մտածեին: Աշխարհն այդպիսին չէր լինի: (եթե) – Եթե բոլորը քեզ նման մտածեին, աշխարը այդպիսին չէր լինի։

Այնտեղ փնտրեցեք կորած ձիու հետքերը: Այս քարի կտորը գտել եք: (որտեղ) — Որտեղ այս կտորը գտել եք, այնտեղ փնտրեք կորած ձիու հետքերը։

3. Տրված նախադասություններին երկրորդական նախադասություններ ավելացրու՝ դրանք տրվածներին կապելով երբ, որ, թե, եթե, ինչպես, որովհետև, որպեսզի և այլ շաղկապներով ու շաղկապական բառերով:

Օրինակ` Մինչև կրակելն աղվեսները փախան,որովհետև անզգույշ շարժումից թփերը խշխշացին:

Խլեզները ինչպես Մթնաձորում մարդուց չեն փախչում:

Ինչպես վայրի անտառի պես էր անտառապահ Պանինը:

Արջը ոռնոցով մի ոստյուն էլ արեց:

Մթնաձորում սկսվեց անհավասար մի կռիվ մարդու և գազանի միջև:

Որպեսզի ջուրը բակի ջրհորից բերեք:

Ованес Туманян — писатель всех времен

Сроки выполнения: 12-18 февраля.

Участники проекта: Ученики Средней школы.

Цели и задачи проекта:

Актуализировать знания о роли Ованеса Туманяна в жизни армянского народа.

Восполнить пробелы в знаниях о биографии писателя.

Развить коммуникативные навыки учеников.

Расширить словарный запас учеников.

Ознакомиться с русским переводом сказки «Лжец».

Сформировать переводческие навыки у обучающихся.

Итоги проекта — видеозаписи чтения стихотворений Ованеса Туманяна на русском языке и переводы стихотворений.

Биография:

Ованес Тадевосович Туманян — величайший армянский писатель всех времен, общественный деятель, родился 7 февраля 1869г., в Лори, селе Дсех (Северная Армения)hovhannes tumanyan, в семье священника.В 1878-83 Туманян получил начальное образование в школе Джалалогли (Степанаван), а затем перевелся в школу Нерсесян в Тифлисе (Тбилиси, столица Грузии). После 3 лет учебы он оставил школу, главным образом из-за финансовых трудностей.Писать начал в середине 80-х гг., сотрудничал в армянских газетах и журналах…

Найдите информацию о писателе и ответьте на вопросы ниже.

Вопросы:

Какова роль Туманяна в самосознании армянского народа?

Какие способы выражения внес Туманян в армянскую литературу?

Кто главные герои произведений Туманяна?

Какой край воспевает Туманян в своём творчестве?

Прочитайте сказку «Лгун» и обсудите ее:

Жил-был царь.Однажды этот царь объявил по всей стране:«Кто придет ко мне и расскажет небылицу и в ответ услышит «неправда» — тому отдам полцарства».

Является к царю пастух:- Жить тебе, царь, долго, — говорит, — а знаешь ли ты — у моего отца дубинка была, отсюда до самого неба доставала, отец ею звезды в небе перемешивал.- Возможно, — отвечал царь. — У моего деда был чубук — дед один конец ко рту подносил, другим от солнца прикуривал.Пастух, почесывая голову, уходит ни с чем.

Является портной.- Извини, — говорит портной с порога, — извини, царь, я раньше должен был прийти. Вчера большой дождь был, молнией небо разорвало, я штопать ходил.- Хорошим делом был занят, — отвечает царь. — Да заштопал плохо — утром снова моросило.Уходит ни с чем и портной.

Является бедняк — с мерой под мышкой.- А тебе что здесь понадобилось? — спрашивает царь.- Ты мне меру золота должен.- Меру золота? — изумляется царь. — Неправда!- Неправда? Отдавай полцарства.- Правда, правда, правда!- испугался царь.- Правда? Меру золота отсыпай!

Запишите мораль этой сказки.

Выполните перевод стихотворений Туманяна

ԱՌԱՋԻՆ ՁՅՈՒՆԸ

― Վա՜յ, մայրի՛կ ջան, տե՜ս,

Բակն ու դուռը լի

Ինչքա՜ն սպիտակ

Թիթեռ է գալի…

Էսքան շատ թիթեռ

Չեմ տեսել ես դեռ։

― Չէ՛, իմ անուշիկ,

Թիթեռներ չեն էտ.

Թիթեռներն անցան

Ծաղիկների հետ։

Էտ ձյունն է գալի,

Փաթիլն է ձյունի,

Որ կարծես սպիտակ

Թիթեռնիկ լինի։

ПЕРВЫЙ СНЕГ

«О, дорогая мама, посмотри!»

Двор и дверь полны

Какой белый!

Бабочка прилетает…

Столько бабочек!

Я еще этого не видел.

— Нет, моя сладкая.

Бабочки не эт.

Бабочки пролетели мимо

С цветами.

Снег идет

Это снежинка

Это выглядит белым

Пусть это будет бабочка.

Итог проекта: выучить одно из стихотворений Туманяна и запишите видео, как вы его рассказываете.