Բնական թվերի բաժանման հաշվեկանոնը

1. Թվերը գրում ենք կողք կողքի` նրանց միջև տանելով մի գիծ, ապա ևս մեկ գիծ ենք տանում բաժանարարի տակ:
2. Սկսելով ձախից` բաժանելիից գծիկով առանձնացնում ենք նվազագույն քանակով թվանշաններ, որպեսզի նրանցով կազմվող թիվը բաժանարարից մեծ կամ հավասար լինի:
3. Գտնում ենք առանձնացված թիվը բաժանարարին բաժանելով ստացվող քանորդը կամ թերի քանորդը և այն գրում գծի տակ:
4. Թերի քանորդը (կամ լրիվ քանորդը) բազմապատկում ենք

բաժանարարով և արդյունքը հանում մեր առանձնացված թվից` դրանով իսկ ստանալով մանացորդը

• Գծիկից հետո եղած թվանշանը գրում ենք մնացորդի կողքին և ստացված թվերը բաժանում բաժանարարին`հաշվեկանոնի 3-րդ և 4-րդ քայլերի համաձայն:
• Այսպես շարունակում ենք, մինչև որ բաժանելիի բոլոր թվանշաններն օգտագործված լինեն:Եթե ստացվող թվերից վերջինը բաժանվում է բաժանարարին, նշանակում է` առանց մնացորդի բաժանումը հնարավոր է, և նրա պատասխանը գրված է ուղղաձիգ գծից աջ` բաժանարարի տակ:Հակառակ դեպքում առանց մնացորդի բաժանումը անհանար է, իսկ վերջին տարբերությունը դիտարկվող թվերի բաժանման մնացորդն է:

Օրինակ1`

— 837 9

81      93

— 27

27

0

Օրինակ2`

-18015

15     12

— 30

30

0

Օրինակ3`

-132588 116
116            1143
-165
116
-498
464
-348
348
0

Առաջադրանքներ

1. Կատարե՛ք բաժանում՝ բաժանելին ներկայացնելով բաժանարարին բաժանվող թվերի գումարի տեսքով.
2. 105: 5=100:5+5:5=21
3. 837 : 9 =810:9+27:9=93
4. 180 : 15 =150:15+30:15=12
5. Կատարե՛ք բաժանում.
6. 8610 : 123 =79(13mn)
7. 10375 : 83 =125
8. 95918 : 398 =236(110mn)
9. Կատարե՛ք բաժանում՝ բաժանելին ներկայացնելով բաժանարարին բաժանվող թվերի գումարի տեսքով.
10. 10924 : 18 =605(10mn)
11. 81216 : 27 =3008
12. 76342 : 38 =2009
13. 80048 : 16 =5003
14. Լարի առաջին կտորը երկրորդից երկար է 6 անգամ, իսկ երկրորդ կտորը երրորդից կարճ է 4 անգամ: Որքա՞ն է այդ լարերի երկարությունների գումարը, եթե երրորդ լարի երկարությունը 96 մ է:
15. Կատարե՛ք բաժանում
16. 14840 : 140 =10(84mn)
17. 32334 : 317 =12
18. 123372 : 596 =1
19. 62575 : 25 =503
20. 4732994 : 47 =1072
21. 169169 : 13 =13013
22. Գտե՛ք բաժանման թերի քանորդը.
23. 27: 14 =?
24. 51 : 27 =51:3=17, 27:3=9
25. Կատարե՛ք գործողությունները
26. (263424 : 168) : 7 =159(304mn)
27. (193260 : 77) : 5 =2486(18mn)
28. (705222 : 63) : 58 =193