1. Բերեք շրջանաձև առարկաների օրինակներ։
  • Գծեք մի շրջանագիծ, որի շառավիղը 4 սմ է։ Ինչի՞ է հավասար այդ շրջանագծի տրամագիծը։
  • 8սմ
  • Գծեք մի շրջանագիծ, որի տրամագիծը 10սմ է։ Ինչի՞ է հավասար այդ շրջանագծի շառավիղը ։
  • 20սմ
  • Ուղիղը հատում է շրջանագիծը A և B կետերում։ Ի՞նչ կետով պետք է անցնի այդ ուղիղը, որպեսզի AB հատվածն ունենա հնարավոր ամենամեծ երկարությունը։
  • Կենտրոնով
  • Որտե՞ղ է գտնվում այն կետը, որի հեռավորությունը շրջանագծի կենտրոնից հավասար է շրջանագծի շառավղին։
  • Շրջանագծի ցանկացած կետում։
  • Գծեք մի շրջանագիծ, նրա վրա նշեք մի կետ և այդ կետից տարե՛ք տրամագիծ, շառավիղ և լար։ Համեմատե՛ք դրանք։ Ո՞րն է դրանցից ամենաերկարը, իսկ ո՞րը ամենակարճը։

ջադրանք

  1. Բերեք շրջանաձև առարկաների օրինակներ։

Սեղան, ափսե, կոճակ, գորգ, բաժակ, բարձ, ժամացույց, ջահ, հայելի, ակնոց, պատուհան։

  • Գծեք մի շրջանագիծ, որի շառավիղը 4 սմ է։ Ինչի՞ է հավասար այդ շրջանագծի տրամագիծը։

2×4=8

  • Գծեք մի շրջանագիծ, որի տրամագիծը 10սմ է։ Ինչի՞ է հավասար այդ շրջանագծի շառավիղը ։

10:2=5

  • Ուղիղը հատում է շրջանագիծը A և B կետերում։ Ի՞նչ կետով պետք է անցնի այդ ուղիղը, որպեսզի AB հատվածն ունենա հնարավոր ամենամեծ երկարությունը։

Կենտրոնով

  • Որտե՞ղ է գտնվում այն կետը, որի հեռավորությունը շրջանագծի կենտրոնից հավասար է շրջանագծի շառավղին։

Շրջանագծի ցանկացած կետում։

  • Գծեք մի շրջանագիծ, նրա վրա նշեք մի կետ և այդ կետից տարե՛ք տրամագիծ, շառավիղ և լար։ Համեմատե՛ք դրանք։ Ո՞րն է դրանցից ամենաերկարը, իսկ ո՞րը ամենակարճը։

Ամենաերկար – տրամագիծ

ամենակարճ – շառավիղ

  • 2 շրջանագծի կենտրոնների հեռավորությունը 10սմ է։ Շրջանագծերի շառավիղներն են՝ 2սմ և 5սմ։ Կհատվե՞ն արդյոք այդ շրջանագծերը։
  • Քանի որ 2+5=7 շրջանագծերը չեն հատվի։
  • 2 շրջանագծի կենտրոնների հեռավորությունը 10սմ է։ Շրջանագծերի շառավիղներն են՝ 4սմ և 7սմ։ Կհատվե՞ն արդյոք այդ շրջանագծերը։
  • Քանի որ 4+7=11 շրջանագծերը կհատվեն։
  • Գծե՛ք մի շրջանագիծ։ Ապա տարե՛ք 3 ուղիղ այնպես, որ 1-ինը չհատի շրջանագիծը, 2-րդը շրջանագծի հետ ունենա 1 ընդհանուր կետ, իսկ 3-րդը՝ 2 ընդհանուր կետ։

10․ Գծե՛ք 4սմ շառավղով մի շրջանագիծ։ Դրա մեջ նշե՛ք մի A կետ, իսկ նրանից դուրս՝ մի B կետ։ Համեմատե՛ք շրջանի կենտրոնից այդ կետերի ունեցած հեռավորությունները շրջանի շառավղի հետ։ AB հատվածը կհատի՞ արդյոք շրջանագիծը։

Խառը տառերով բառեր են տրված, գտեք բառերը: 
Հուշում՝ բոլոր բառերն ինչ-որ կերպ առնչվում են կրթահամալիրի տոնին:

ա,  հ,   ի, ր,  ս,  ա։
ն,  ու,  մ,  ա, կ։  
 բ,   ե,  ս, ս,  ա,   ց,  ի,  տ,  ա։ 
  ու,  թ,  դ,  թ,  ի,  կ,  ր։  

2. Խառը նախադասություններով տեքստ է, եթե ճիշտ վերականգնեք, կկարդաք
 Սեբաստացու մասին մի պատմություն:

մերժեցին նորից ծնողները: Մխիթար  Սեբաստացին վաղ տարիքից  երազում էր դառնալ քահանա:
Նա գտավ մի ընկեր, որի հետ փախան դեպի լեռները։ 
 Մխիթարի  ծնողները գտան նրանց և նրան տարան տուն: 
Այս դեպքից հետո մոտակա վանքի` Սուրբ Նշանի վանահայրը, Սեբաստացուն առաջարկեց վանքում 
հասարակական աշխատանքներ կատարել: 
Լեռներում ապրեցին որպես ճգնավորներ:

3. Գրել հինգտառանի բառեր ուղղահայաց շարքով այնպիսի հերթականությամբ, 
որ երրորդ տառերի հերթական ընթերցումով լինի Սեբաստացի:

եղևվնի, ծաղիկ, ծառեր, մորդի, դանակ

4.  Ուղղեք սխալները:

Հանձինս Սեբաստացու` մենք ունենք մեծ հայագետ:
Մանուկ ժամանակ Սեբաստացին ընկերոջ հետ փախնում է լեռները:
Բազմիցս անգամ նա իր աշխատություններում անդրադարձել է աշխարհաբարի քերականությանը: Ազգը հպարտանում են Սեբաստացիով:

Արշակունյաց արքայատոհմը շատ նշա­նավոր թագավորներ է տվել. Տրդատ I,Վաղարշակ, Տրդատ Մեծ, Արշակ, Պապ,Վռամշապուհ և ուրիշներ: Ժողովուրդը նրանց մասին բազմաթիվ զրույցներ ու առասպելական պատմություններ է ստեղ­ծել: Նրանց հերոսական գործերը չեն մո­ռացվել հետագա սերունդների կողմից:

Արշակունյաց արքայատոհմի կառավարման ժամանակաշր­ջանում շատ նշանավոր գործեր են կատարվել: Այսպես, Վաղար­շակ թագավորը հիմնադրել է Վաղարշապատ քաղաքը, որն այսօր էլ կա: Տրդատ III Մեծի օրոք Հայաստանում քրիստոնեությունը պետականորեն ընդունվեց որպես պաշտոնական կրոն: Տրդատ Մեծի որդին’ Խոսրով Կոտակը, Հայաստանի մեկ ուրիշ մայրաքաղաքի’ Դվինի հիմնադիրը եղավ: Քաղաքն այսօր չկա, բայց այդ անու­նով ուրիշ բնակավայրեր կան: Նույն արքան է հիմնել նաև Խոսրովի անտառը, որ մինչև օրս էլ կա և պահ­պանվում է որպես արգելոց:

Տրդատ I — Արշակունյաց արքայատոհմի իշխանության հաստատումը Հայաստանում դժվարին եղավ: Մինչ այդ, առաջին դարի առաջին կեսին, Մեծ Հայքի թագավորությունն ավելի շատ գտնվում էր Հռոմեական կայսրության ազդեցության տակ, և Հայաստանում իշխում էին Հռոմի կամակատարները: Հայաստանի նշանակու­թյունն այնքան մեծ էր այն ժամանակվա աշխարհում, որ Պարթևա­կան թագավորությունը, որտեղ իշխում էին Արշակունիները, ոչ մի կերպ չէր համաձայնում Հայաստանում Հռոմի ազդեցության ուժեղացմանը: Այդ է պատճառը, որ պարթև Արշակունի թագավորի եղբայրը’ Տրդատը, հայ ավագանու համաձայնությամբ 52 թ. մտավ Հայաստան որպես Մեծ Հայքի թագավոր: Հռոմեական պետության համար դա անընդունելի էր, և շատ չանցած Հռոմի և Պարթևստանի միջև պատերազմ սկսվեց: Շուրջ տասը տարի տևած պատերազմն ի վերջո ավարտվեց հետևյալ համա­ձայնությամբ. Տրդատը ճանաչվում է Հռոմի կողմից որպես հայոց թագավոր, բայց թագը նա պետք է ստանա Ներոն կայսեր կողմից: Դրան համապատասխան’ 65 թ. Տրդատը մեծ թիկնազորով մեկնեց Հռոմ, թագադրվեց Ներոնի կողմից և 66 թ. վերադարձավ Հայաստան: Այդպես Հայաստանում հաստատվեց Տրդատ I Արշա- կունու և հետևաբար’ Արշակունյաց արքայատոհմի (66-428 թթ.) գահակալությունը:

Տրդատ I-ը վերականգնեց պատերազմի ընթացքում ավերված Արտաշատ մայրաքաղաքը, վերակառուցեց Գառնի ամրոցը: Ամրոցում կառուցվեցին նոր շինություններ, որոնցից առավել փառահեղը հեթանոսական սյունազարդ տաճարն է:

ԼՐԱՑՈՒՑԻՉ ՆՅՈՒԹ

Տրդատի ուղևորությունը Հռոմ

Տրդատը համաձայնեց թագն ստանալ Ներոնի ձեռքից: Նա ուղևորվեց Հռոմ: Ինն ամիս տևեց Տրդատի ճամփորդությունը դեպի Հռոմ: Նրան ուղեկցում էին երեք հազար պարթև հեծյալներ և հռոմեացիների պատվո շքախումբը: Ամենուրեք նրանց շքեղ ընդունելություն էին ցույց տալիս: Քաղաքները, ուր նրանք կանգ էին առնում հանգստանալու, զարդարվում էին: Հռոմեական

փոխարքաներն ու աստիճանավորները նրանց դիմավորելու էին դուրս գալիս: …

Իտալիայի սահմանին Տրդատը նստեց այն կառքը, որը Ներոնն էր ուղարկել նրան: Իր հյուրին զվարճացնելու համար Ներոնը հրամայում է զանազան ներկայացումներ ու խաղեր կազմակերպել: Գլադիատորական մարտերին փոխարինում էին խրախճանքները, խրախճանքներին’ որսը: Վերջապես Ներոնն ու Տրդատը ժամանեցին Հռոմ: Քաղաքը զարդարված էր ջահերով ու ծաղկաշղթաներով: Ամենուրեք կուտակվում էր ժողովուրդը ֆորում թափանցելու համար, որ տեսնեն արարողությունը: Մոտիկ տների բոլոր տանիքները լի էին հանդիսականներով: Հենց որ լույսը բացվեց, Ներոնը, սենատորների ուղեկցությամբ, մտավ ֆորում: Բարձրանալով ռոստրա’ քարե բարձրություն, որտեղից հռետորները դիմում էին ժողովրդին, նա նստեց բազմաթոռին: Դրանից անմիջապես հետո երևաց Տրդատը իր շքախմբով:

«Քեզ հայտարարում եմ Հայաստանի արքա, քանզի և դու, և ուրիշները հասկացան, որ ես կարող եմ և խլել, և տալ թագավորություններ»: Ապա Ներոնը Տրդատին առաջարկեց ռոստրա բարձրանալ և նրա գլխին դրեց թագը.

Մեծամասնությունը շատ լավ հասկանում էր, որ չնայած Տրդատի առերևույթ հնազանդությանը, նա վերցնում էր այն, ինչ արդեն ձեռք էր բերել զենքի ուժով հայ ժողովուրդը, իսկ Ներոնը շնորհում էր այն, ինչ արդեն իրեն չէր պատկանում:

Ներոնն այլևս չէր կարող երազել Հայաստանն իրեն ենթարկելու մասին: Դրա համար էլ նա ամեն կերպ ջանում էր գոնե շահել նրա համակրանքը: Երբ Տրդատը պատրաստվում էր վերադառնալ, Ներոնը նրա հետ բազմաթիվ հմուտ արհես­տավորներ ուղարկեց: Նրանք պիտի օգնեին վերակառուցել Արտաշատը:

«Հին Հռոմ» (ընթերցանության գիրք)

  1. Կատարե՛ք գործողությունները
    • (228: 19 + 910) x (728 : 182 + 85) =90869
    • (1163 — 825 : 33) x (3444 : 12 + 78) =415370
  2. Կատարի՛ր մնացորդով բաժանում.
    • 154 : 8 =19(2)
    • 53 : 7 =7(4)
  3. Հաշվե՛ք
    • 8 մ 3 սմ 1 մ + 20 սմ 9 մմ =784
    • 8 ժ 30 վ – 5 ժ 15 վ =13ժ 45 վ
  4. AC հատվածի երկարությունը 6սմ 7մմ է, BC հատվածինը՝ 8 սմ 4 մմ: Գտի՛ր AB հատվածի երկարությունը միլիմետրերով:
  5. A C =6սմ
  1. Կատարե՛ք գործողությունները
    • (228: 19 + 910) x (728 : 182 + 85) =90869
    • (1163 — 825 : 33) x (3444 : 12 + 78) =415370
  2. Կատարի՛ր մնացորդով բաժանում.
    • 154 : 8 =19(2)
    • 53 : 7 =7(4)
  3. Հաշվե՛ք
    • 8 մ 3 սմ 1 մ + 20 սմ 9 մմ =784
    • 8 ժ 30 վ – 5 ժ 15 վ =13ժ 45 վ
  4. AC հատվածի երկարությունը 6սմ 7մմ է, BC հատվածինը՝ 8 սմ 4 մմ: Գտի՛ր AB հատվածի երկարությունը միլիմետրերով:
  5. A C =6սմ

BC=8սմ 4մմ

AB=?

մ
մ
  1. Երկու ներկարար պետք է ներկեին 120 մ երկարությամբ ցանկապատը: Մինչև կեսօր առաջին ներկարարը կատարեց ամբողջ աշխատանքի ½-ը, իսկ երկրորդը՝ 1/3-ը: Ի՞նչ երկարություն ուներ ցանկապատի դեռ չներկված մասը:

  1. Խանութում ստացան 50 ձեռքի ժամացույց՝ մի մասը երեք սլաքով, մյուս մասը երկու սլաքով: Բոլոր ժամացույցների սլաքների քանակը 123 էր: Յուրաքանչյուր տեսակի քանի՞ ժամացույց էր ստացվել խանութում:  
  2. 50X2=100
  3. 123-100=23
  4. 50-23=27
  5. Պատ․27

Ճանբորդություն դեպի ուրարտու թանգարան

Ճանբորդություն դեպի ուրարտու թանգարան այնտեղ կար մանրա դրամներ և տարբեր գինու սափորներ և գարեջուրի սափոր մենք տեսանք մի գեղեցիկ ամրոց մաեն այնտեղ քյլեցինք իմացանք թե ուրարտացիները ոնց են կռվել պատերազմի և աիյ բաներ:

 ИЗУЧИТЕ, В КАКОЙ ГЕОГРАФИЧЕСКОЙ ТОЧКЕ И КАКИМ НАРОДОМ БЫЛ ПРИДУМАН РЕЦЕПТ  ХЛЕБНОГО ТЕСТА

Первый хлеб был создан более чем 15 тысяч лет назад. Хлеб создали наши предки,когда искали пищу,они  нашли злаки .Эти злаки являются предками нынешних пшеницы, ржи, овса, ячменя.По этому первый хлеб был создан нашими предками.

 ИЗ КАКИХ ЗЛАКОВ ПЕКУТ  ХЛЕБ?

Хлеб пекут из пшеницы,овса,ячменя,ржи и т.д .

·         Спросите у старших поколений, какие ингредиенты нужны для приготовления хлеба и теста.

Все начинают пикать хлеб , везя пшеницу в мельницу.Когда пшеница становится мукой , ее лют в миску с яйцами и перемешивают .Становится тесто.После это тесто делают по форме хлеба и ставят в печку.Когда хлеб уже готов,хлеб оставляют в холодное место ,чтобы она остыла.После этого все могут наслаждаться вкусным домашнем хлебом. 

КАК У РАЗНЫХ НАРОДОВ НАЗЫВАЕТСЯ ТРАДИЦИОННЫЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ ХЛЕБ? (НАПРИМЕР, ЛАВАШ, ПУРИ, КУЛИЧ, БАГЕТ, БРЕЦЕЛЬ,ИКМЕК…..)

ТОРТИЛЬЯ- МЕКСИКА

Фолар-Португалия

Багет-Франция

Чапати, Наан,Парас-Индия

Чиабатта, фокачча-Италия

Матнакаш, лаваш -Армения

Бейгл-Америка

Бриошь- Франция

Пумперникель, брецель- Германия

Пури-Грузия

Գրի՛ր հետևյալ բառերի հականիշները՝ վիրավոր, մեռնել, քնքուշ, տալ, թանկ, բացել,  երբեք:

վիրավոր- անվիրավոր, մեռնել-մահանալ, քնքուշ-նուրբ, տալ-վերձնել, բացել-փակել,
2.Բացատրի՛ր հետևյալ բառերը՝ բոսոր, դալկահար, թանկագին, ծաղրել, նազելի:

թանկագին-ինչվոր թանկ բան, ծաղրե-ինչվոր բանի վրա ծիծաղա, նազելի-ինչոր քնքու իր, դալկահար-Գույնը գցած, եղնին տվող կարմիր-բոսորդ
3. Տեքստից դո՛ւրս գրիր քեզ համար հինգ հետաքրքիր բառ և դրանցով կազմիր նախադասություններ: շիթ-շիթ, պարիկը, իսկույն, խորհում, ոգի

Տեքստային աշխատանք՝

  1. Եթե դու լինեիր աղավնու փոխարեն, թևերդ կտայի՞ր աղբյուրի ոգուն:այո
  2. Ի՞նչն է կյանքում քեզ համար ամենակարևորը: մայրիկս և հայրիկս
  3. Առակը պատմիր աղավնու անունից:Քնքուշ պարիկը տեսավ դալկահար
  4. Մեռնող աղավնուն և խոսեց այսպես
  5. Դո՛ւրս գրիր այն տողերը, որտեղ խտանում է հեղինակի ասելիքը:
  6. Վայրի աղավնին` կուրծքը վիրավոր`

Առաջադրանքներ

  1. Հաշվեք  12 սմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
  2. 12x12x12=1728
  3. Հաշվեք  14 դմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
  4. 14x14x14=2744
  5. Հաշվեք  19 սմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
  6. 19x19x19=921
  7. Հաշվեք  15 մմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
  8. 15x15x15=3375
  9. Հաշվեք  4 դմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
  10. 4x4x4=12
  11. Հաշվեք  21 սմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
  12. 21x21x21=9216
  13. Հաշվեք  11 դմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
  14. 11x11x11=11
  15. Հաշվեք  14 մմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
  16. 14x14x14=2744
  17. Հաշվեք  21 սմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
  18. 21x21x21=9216
  19. Հաշվեք  1 դմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։
  20. 1x1x1=1

Հաշվեք ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսն ու ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝ 2 սմ, 9 սմ,  11 սմ։ 2×11+9=53

2․Հաշվեք ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսն ու ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝ 5 դմ, 7 դմ,  8 դմ։5+7×8=96

3․Հաշվեք ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսն ու ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝ 6 սմ,  12 սմ, 10 սմ։6×12+10=82

4․Հաշվեք ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսն ու ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝ 13 սմ, 15 սմ,  10 սմ։13+15+10=38

5․Հաշվեք ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսն ու ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝

11 սմ,  12 սմ, 10 սմ։11+12+10=33

6․ Հաշվեք ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսն ու ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝         

 3 դմ,  20 սմ, 10 սմ։3×20+10=70

7․ Հաշվեք ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսն ու ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝

11 սմ, 12 սմ, 14 սմ։11+12×14=322

8․ Հաշվեք ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսն ու ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝

15 սմ, 16 սմ, 17սմ։15+16+17=48

9․ Հաշվեք ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսն ու ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝

10 սմ, 12 սմ, 14 սմ։10+12×14=36

10․ Սիրելի սովորողներ, այժմ ինքներդ կազմեք նմանատիպ խնդիրներ։

Ուղանկյան կողմը 15 և 14 սմ քանի սմ կլնի կոքերի չապսը:

Տիգրան Բ Արտաշեսյան, առավել հայտնի է որպես Տիգրան Մեծ (հին հունարեն՝ Τιγράνης ὁ Μέγας, մ․թ․ա․ մոտ 140ԱրտաշատԱյրարատԱրտաշեսյանների թագավորություն — մ․թ․ա․ 55ՏիգրանակերտԱղձնիքՄեծ Հայք), Մեծ Հայքի թագավորության արքա Արտաշեսյանների հարստությունից, որը կառավարել է մ․թ․ա․ 95 թվականից մինչև իր մահը՝ մ․թ․ա․ 55 թվականը։ Մ.թ.ա. 115-ին անժառանգ Արտավազդ Ա-ն, որը կարճատև պատերազմում պարտվել էր պարթևաց գահակալին, ստիպված է լինում եղբորորդուն՝ Տիգրանին, որպես պատանդ հանձնել հակառակորդի արքունիքին։ Վերջինս պատանդությունից վերադառնում է միայն մ․թ․ա․ 95 թվականին՝ հոր՝ Տիրան կամ Տիգրան Ա արքայի մահվամբ պայմանավորված։ Պատանդությունից ազատվելու դիմաց հայոց աշխարհաժողովը ստիպված է լինում Միհրդատ Բ-ին զիջել Մեծ Հայքի հարավ-արևելքում գտնվող «Յոթանասուն հովիտներ» կոչված տարածքը։

Տիգրան Արտաշեսյանը՝ իր տոհմում այդ անվան երկրորդ կրողը, նախնիններից ժառանգում է կայացած պետություն և մարտունակ բանակ, որի միջոցով էլ կարողանում է իրականացնել հայրենիքի հզորացման և աշխարհակալ տիրակալության ստեղծման իր սկզբունքային ծրագրերը։ Տիգրան Մեծի օրոք Մեծ Հայքի թագավորությունը հասնում է իր հզորության գագաթնակետին։ Պարտության մատնելով Պարթևական թագավորությանը և ստանալով Սելևկյան գահը՝ Հայքը կարճ ժամանակով դառնում է Առաջավոր Ասիայի հզորագույն պետությունը. Տիգրան Մեծի տերությունը տարածվում էր Կասպից ծովից մինչև Միջերկրական ծովԿովկասյան լեռներից մինչև Միջագետքի անապատները։ Տիգրանը, սակայն, կորցնում է իր նվաճումների մեծագույն մասը Պարթևական թագավորության և ազդեցիկ Հռոմեական հանրապետության դեմ պայքարում։ Օրեցօր բարգավաճող Հայոց թագավորության զարթոնքն արգելակելու նպատակով երբեմնի հակառակորդները դաշինք են կնքում և շարունակական պատերազմներից հետո՝ մ․թ․ա․ 66 թվականին, պաշարում հայոց թագավորանիստ-ոստան Արտաշատը։ Այնուամենայնիվ, բանակցությունների արդյունքում կնքված Արտաշատի պայմանագրով Հայաստանը շարունակում էր պահպանել իր տարածքային ամբողջականությունը (15 նահանգները) և նույնիսկ որոշ նվաճյալ հողեր։ Տիգրան Մեծի կառավարման վերջին տարիներն անցնում են համեմատականորեն խաղաղ աշխարհաքաղաքական պայմաններում․ զարկ է տրվում տնտեսությանըմշակույթին և քաղաքաշինությանը։ Հայոց «արքայից արքան» մահանում է մ․թ․ա 55 թվականին՝ գահը թողնելով որդուն՝ Արտավազդին։ Վերջինս դեռևս մի քանի տարի առաջ դարձել էր հոր գահակիցը։

Տիգրան Մեծի օրոք ստեղծվել է Հայոց աշխարհակալությունը․ ենթակա երկրներով հանդերձ այն զբաղեցնում էր շուրջ 3 միլիոն քառակուսի կմ տարածք և տասն անգամ գերազանցում էր Մեծ Հայքի տարածքը։ Տիգրանյան Հայաստանը հելլենիստական պետություն էր, որտեղ խոսում էին 15-ից ավելի լեզուներով։ Աշխարհակալության ամենազարգացած շրջանը Անտիոքն էր, որը համարվում էր միջազգային առևտրական ուղի։ Տիգրան Մեծի օրոք Հայաստանը մարտադաշտ կարող էր դուրս բերել 300 հազար զինվոր, որից 120 հազարը կազմում էին բուն հայկական ուժերը։ Հայոց արքան աչքի է ընկել նաև քաղաքաշինական գործունեությամբ։ Մ․թ․ա․ 80-70-ական թվականներին Արևմտյան Տիգրիսի ափին՝ Աղձնիք նահանգում, վերջինս հիմնադրում է Տիգրանակերտ քաղաքը, որը դառնում է հայոց նոր մայրաքաղաքը։ Տիգրանն իր անունով քաղաքներ է հիմնադրել նաև այլ վայրերում, այդ թվում՝ Արցախում։